فناوران یکی از شرکتهای دانشبنیان با توسعه اورههای آهستهرهش مجهز به پوشش نانوکامپوزیتی، راهکاری ارائه کردهاند که هم در بخش دام از مسمومیت آمونیاکی جلوگیری میکند و هم در کشاورزی مصرف اوره را تا یکسوم کاهش میدهد؛ اقدامی که میتواند هدررفت سالانه میلیاردها تومان یارانه کود اوره را بهشدت کاهش دهد و کیفیت محصولات کشاورزی را ارتقاء بخشد.
به گزارش آب و غذا به نقل از ایسنا ، اوره یکی از پرکاربردترین منابع نیتروژن در صنعت دامپروری است و نقشی کلیدی در تأمین نیاز پروتئینی نشخوارکنندگان ایفا میکند. این ترکیب بهعنوان منبع نیتروژن غیرپروتئینی، امکان تولید پروتئین میکروبی در شکمبه را فراهم میکند؛ پروتئینی که اساس رشد، افزایش تولید شیر و بهبود کارایی تغذیهای دام محسوب میشود.
با وجود اهمیت اقتصادی و فنی اوره بهویژه به دلیل قیمت پایین نسبت به منابع پروتئینی طبیعی، مصرف نادرست آن میتواند خطر مسمومیت آمونیاکی ایجاد کند. همین مسئله باعث شده استفاده از فناوریهایی مانند اورههای آهستهرهش، برای افزایش ایمنی و بهرهوری خوراک دام، به یکی از اولویتهای صنعت تبدیل شود.
سینا دولتیار، مدیر فنی این شرکت دانشبنیان با بیان اینکه این شرکت موفق به تولید اورههای آهستهرهش با استفاده از پوشش نانوکامپوزیتی شده است، اظهار کرد: این محصول در دو بخش دام و کشاورزی کاربرد دارد .
وی با اشاره به مشکلات استفاده از اوره معمولی در تغذیه دام، اظهار کرد: اوره بهعنوان خوراک دام مصرف میشود، اما به دلیل انحلالپذیری بسیار بالا، بلافاصله پس از ورود به سیستم گوارشی دام آزاد شده و حجم زیادی آمونیاک تولید میکند که این امر به بروز مسمومیت آمونیاکی منجر میشود.
در محصول جدید ما، یک پوشش نانویی پیرامون اوره قرار داده شده است که باعث میشود آزادسازی اوره بهصورت تدریجی و طی حدود ۸ ساعت در شکمبه دام انجام شود و خطر مسمومیت از بین برود.
مدیر فنی این شرکت دانشبنیان، کود اوره را پرمصرفترین کود کشاورزی دانست و یادآور شد: دولت سالانه حدود ۱۰ همت یارانه برای تأمین آن اختصاص میدهد، ولی به دلیل انحلالپذیری بالا، اوره در نخستین آبیاری حل شده و آمونیاک زیادی آزاد میکند؛ موضوعی که هم موجب افزایش نیترات محصول میشود و هم به شوری خاک دامن میزند.
محصول تولیدشده در این شرکت با کمک یک پوشش نانوکامپوزیتی باعث میشود اوره طی ۴۵ تا ۹۰ روز بهصورت آهسته آزاد شده و عناصر غذایی به شکل مستمر در اختیار گیاه قرار گیرد. این فناوری علاوه بر کاهش نیترات محصول و کمک به تولید غذای سالمتر، باعث کاهش مصرف اوره به یکسوم میشود.
به گفته وی طبق مقالات علمی، در گندم معمولاً ۳۰۰ تا ۴۰۰ کیلوگرم اوره در هر هکتار مصرف میشود، اما با این محصول مقدار مصرف به حدود ۱۰۰ کیلوگرم کاهش مییابد.
وی با اشاره به نمونههای خارجی این فناوری گفت: در دنیا تنها یکی دو شرکت در آمریکا، اسرائیل و آلمان این محصول را تولید میکنند و قیمت وارداتی آن حدود ۲.۵ تا ۳ دلار است؛ در حالی که محصول ایرانی علاوه بر قیمت کمتر، از پوشش کاملاً زیستتخریبپذیر و صددرصد بایو استفاده میکند.
در سال ۱۴۰۱ حدود ۳۵۰ تن اوره در کشور مصرف شده است و بهکارگیری اوره آهستهرهش نانویی میتواند از هدررفت بخش قابلتوجهی از یارانه دولتی جلوگیری کند.
به دلیل اینکه مصرف اوره با این فناوری یکسوم میشود، دولت میتواند در حدود دو سوم یارانهای را که اکنون در این بخش پرداخت میکند کاهش دهد؛ موضوعی که صرفهجویی ارزی و اقتصادی قابلتوجهی را به همراه خواهد داشت.

