عضو هیات علمی موسسه تحقیقات علوم دامی کشور، از اجرای طرح اصلاح نژاد گروهی گوسفند افشاری در منطقه ماهنشان زنجان با مشارکت بهره برداران محلی خبر داد.
به گزارش آب و غذا به نقل از مهر ، سونیا زکی‌زاده، عضو هیأت علمی مؤسسه تحقیقات علوم دامی کشور با اشاره به اجرای طرح اصلاح نژاد گروهی گوسفند افشاری از سال ۱۳۹۶ توسط محققان علوم دامی، گفت: نتایج به دست آمده پس از ۴ نسل، نشان داد که مجموع وزن بره‌های از شیرگیری شده به ازای هر میش به طور میانگین ۲.۳۵ کیلوگرم افزایش داشته است.
به دست آوردن گله‌هایی دارای انساب و شجره‌نامه مشخص و بهبود صفات تولیدمثل از دیگر دستاوردهای این طرح به شمار می‌رود.
زکی‌زاده، با بیان اینکه اصلاح نژاد دام مجموعه پیچیده‌ای از وظایفی است که به سطح بالایی از سازماندهی و پیچیدگی فنی نیاز دارد، عنوان کرد: در اصلاح نژاد گروهی گوسفند افشاری، از ظرفیت بهره برداران محلی استان زنجان استفاده شد. مشارکت گله داران در رکورد برداری و ثبت داده‌های دام‌هایی که در اختیار دارند، توانست در پیشبرد اهداف اصلاح نژادی و تجزیه و تحلیل‌های ژنتیکی به متخصصان اصلاح نژاد یاری رساند.
وی در توضیح چگونگی اجرای این طرح، بیان کرد: ابتدا ۱۵ گله شاخص و برتر تحت سامانه روستایی انتخاب و تعداد ۷۵۰ رأس گوسفند شامل ۷۰۵ میش و ۴۵ قوچ که از نظر دامدار محلی بهترین عملکرد را در گله‌ها داشتند، برای تشکیل نسل پایه و هسته اولیه در نظر گرفته شدند. اتصال ژنتیکی بین گله‌های منتخب با استفاده از ۴۵ قوچ منتخب، ایجاد و جفت گیری به صورت کنترل شده پیش رفت.
صفات مورد بررسی شامل وزن بدن در مراحل مختلف رشد، صفات تولیدمثل میش‌ها و نرخ زنده مانی و بره‌زایی به صورت مداوم و دقیق توسط خود دامدار، اندازه‌گیری و ثبت شد. با توجه به صعب‌العبور بودن برخی مناطق روستایی و کمبود نیروی متخصص برای رکوردگیری، استفاده از پتانسیل روستاییان در ثبت مشخصات دام‌های انتخاب شده، راهکار مناسبی در راستای رسیدن به نتیجه است.
زکی‌زاده، با اشاره به شعار سال مبنی بر جهش تولید با مشارکت مردم، گفت: برگزاری کلاس‌های توجیهی قبل از اجرای طرح و طراحی فرم‌های ویژه ثبت رکورد برای بهره برداران، از مهمترین زیرساخت‌هایی بود که در راستای دستیابی به اهداف تعیین شده، اجرا شد. بدیهی است همکاری روستاییان در جریان انجام پروژه نقش بارزی داشت.
وی، تعداد حیوانات رکورد برداری شده توسط بهره برداران و قابل تجزیه و تحلیل را حدود ۲ هزار رأس دانست و تاکید کرد: لازم است طرح اصلاح نژاد گروهی گوسفند افشاری با مشارکت بهره برداران ادامه داشته باشد تا ثبت رکورد و تشکیل انساب مورد اعتماد برای این نژاد ارزشمند گوسفند بومی، پایدار بماند. در همین راستا طرح‌های مشابهی برای گوسفند نژاد سنجابی در استان کرمانشاه، نژاد شال در قزوین، گوسفند مغانی در اردبیل و چند استان دیگر در حال انجام است.
عضو هیأت علمی مؤسسه تحقیقات علوم دامی کشور، در پایان گفت: اصلاح نژاد گروهی با مشارکت بهره برداران خرد محلی در کشورهایی مانند لیبی، تانزانیا و اتیوپی نیز انجام شده که به نتایج قابل قبولی نیز رسیده است. طرح مذکور در ایران، برای نخستین بار اجرا شد که به افزایش مجموع وزن بره‌های از شیرگیری شده به ازای هر میش انجامید.