در حالی که در ماههای اخیر نرخ مصوب مرغ ۸۳ هزار و ۵۰۰ تومان و اخیرا قیمت هر کیلو مرغ کشتار کامل در فروش عمده حدود ۸۸ هزار تومان در سامانه تامین دام و طیور اعلام شده است، اما ظاهرا قیمت‌‌‌ها در بازار همگام با تورم، راه خود را می‌‌‌روند. گزارش‌‌‌های میدانی حاکی از آن است که قیمت مرغ در سطح خرده فروشی‌‌‌های شهر به حدود هر کیلو ۱۰۰ هزار تومان رسیده و در برخی شهرها از این عدد نیز گذشته است؛ در چنین وضعیتی مردم برای تامین این کالای اساسی، که جایگزین اصلی گوشت قرمز در سبد کالایی بسیاری از خانوارها محسوب می‌‌‌شود، با مشکل مواجه شده‌‌‌اند. دراین بین به گزارش مرکز آمار ایران، چالش در روند جوجهریزی و افزایش تقاضای مردم برای خرید گوشت مرغ از مهم‌‌‌ترین دلایل افزایش مجدد قیمت مرغ طی هفته‌‌‌های اخیر عنوان می‌‌‌شود.
به گزارش آب و غذا به نقل از دنیای اقتصاد ، در همین راستا معاون امور تولیدات دامی وزیر جهاد کشاورزی درخصوص این افزایش قیمت مرغ در بازار معتقد است: نوسانات قیمتی در این بازار ناشی از افزایش قیمت نهاده‌‌‌های دامی است و ارتباطی با کمبود تولید ندارد. محمدابراهیم حسن‌‌‌نژاد با تاکید بر اینکه با توجه به میزان جوجهریزیها کمبودی در مرغ گرم وجود ندارد و برنامه‌‌‌ریزی‌‌‌های لازم برای تامین بازار در ماههای آینده نیز انجام شده است، اظهار کرد: چالش‌‌‌های جوجهریزی در شهریور ماه باعث ایجاد این نوسان قیمت شده است. طبق پیش‌بینی‌‌‌های انجام شده به زودی التهابات بازار مرغ فروکش می‌‌‌کند و با قیمتهای جدیدی عرضه می‌‌‌شود. با توجه به میزان جوجهریزی در تولید مرغ که بیش از تقاضای بازار بوده است، به زودی بازار تولید مرغ به ثبات می‌‌‌رسد.
با توجه به شرایط موجود و قیمت نهاده‌‌‌های دامی نرخ قابل قبول در ازای هر کیلوگرم مرغ بین ۹۰ تا ۹۵ هزار تومان است. آمار نشان می‌‌‌دهد که به تفکیک تمام ماههای سال مشخص است که از ابتدای سال تاکنون روند جوجهریزی نسبت به سال گذشته کاملا افزایشی است. در مهر امسال میزان جوجه ریزی بالای ۱۴۵ میلیون قطعه بوده که در مهرماه ۱۴۰۲ حدود ۱۲۸ میلیون قطعه جوجهریزی انجام شده است. در تمام ماههای سال روند جوجهریزی نسبت به سال گذشته افزایشی بوده و برنامه‌‌‌ریزی شده تا روند افزایشی تا پایان سال باقی بماند. به گفته حسن‌‌‌نژاد، بر اساس برنامه‌‌‌ریزی‌‌‌های انجام شده تا پایان سال بین ۱۴۵ تا ۱۵۰ میلیون قطعه متناسب با نیاز و مناسبت‌‌‌هایی که تا پایان سال وجود دارد تولید انجام خواهد شد.
بازار از قیمت دستوری تبعیت نمی‌‌‌کند
در این راستا ، اخیرا مدیرعامل اتحادیه مرغداران گوشتی، خواستار عدم دخالت دولت در قیمتگذاری گوشت مرغ شده و گفته است: با توجه به اهمیت پایداری و استمرار تولید، از مسوولان تقاضا داریم به جای تاکید بر قیمتگذاری دستوری، قیمتهای واقعی و تمام شده تولید را ببینند تا واحدهای مرغداری بتوانند به فعالیت خود ادامه دهند. علی ابراهیمی با تاکید بر اینکه تصمیمات دولتی و غیردولتی در قالب قیمت دستوری عملیاتی نیست، زیرا بازار از قیمت دستوری تبعیت نمی‌‌‌کند، اظهار کرد: امیدواریم با مدیریت تولید، قیمت‌‌‌ها متعادل شود، ادامه داد: به طور قطع در کشور با تورم دورقمی بالای ۳۰ درصد نمی‌‌‌توان قیمت‌‌‌ها را ثابت نگه داشت.
وی قیمت کنونی هرکیلو مرغ زنده را ۶۲ تا ۶۶ هزار تومان اعلام کرد و گفت: با احتساب هزینه تمام شده تولید، قیمت تمام شده هرکیلو مرغ زنده بیش از ۶۵ هزار تومان است. ابراهیمی درباره آخرین وضعیت بازار جوجه یکروزه نیز افزود: قیمت جوجه تاثیر مستقیمی در گوشت مرغ دارد، در این راستا با همکاری انجمن تولیدکنندگان جوجه یکروزه، هر قطعه جوجه با نرخ ۲۵ هزارتومان در اختیار تولیدکنندگان قرار میگیرد که انتظار می‌رود استمرار این همکاری بر قیمت جوجه یکروزه اثر بگذارد، به طوری که بازار به تعادل برسد.
افزایش مصرف مرغ درپی گرانی گوشت
ابراهیمی تولید ماهانه مرغ را ۲۵۰ تا ۲۶۰ هزار تن اعلام کرد و افزود: با توجه به نوسانات قیمت گوشت، مصرف مرغ افزایش یافته است، چراکه در شرایط کنونی قیمت یک کیلو گوشت برابر با ۸ کیلو مرغ است، از این رو مصرف گوشت مرغ روز به روز افزایش می‌یابد که به اعتقاد بنده با این شرایط میزان جوجهریزیها باید به ۱۵۰میلیون قطعه برسد. مدیرعامل اتحادیه مرغداران گوشتی با اشاره به تمهیدات وزارت جهاد کشاورزی برای مدیریت بازار گوشت مرغ ادامه داد: وزارتخانه به دنبال تمهیداتی برای فراهم کردن زمینه عرضه جوجه یکروزه همچون کنجاله و سویا در قالب سامانه بازارگاه است. در واقع مزارع مرغ مادر باید جوجه‌‌‌های یکروزه را برای فروش در سامانه قرار دهد تا به شکلی سقف و کف قیمت مشخص باشد. وی خاطرنشان کرد: در تامین نهاده‌‌‌های کنجاله و سویا مشکلی وجود ندارد، اما نگرانی ما در تولید است که در حال مدیریت آن هستیم.
سهم ۱۷ درصدی جوجه یکروزه در هزینه تولید
همچنین مشاور عالی اتحادیه مرغداران گوشتی با تاکید بر اینکه تولید مرغ و قیمت آن تحت تاثیر قیمت نهاده‌‌‌ها قرار دارد، گفت: بنابر آمار حدود ۶۲ درصد از هزینه‌‌‌های تولید، مربوط به مصرف دان و جوجه یکروزه است که جوجه یکروزه سهم ۱۷درصدی از هزینه‌‌‌های تولید را به خود اختصاص می‌‌‌دهد. بحث اصلی که بر بازار و قیمت مرغ تاثیرگذار است، تامین جوجه یکروزه بوده که امروزه قیمت آن در بازار بسیار بالا است. به طوری که در شرایط کنونی بیش از ۱۶ تا ۱۷درصد از هزینه‌‌‌های تولید را جوجه یکروزه به خود اختصاص می‌‌‌دهد.
محمدعلی کمالی سروستانی درباره تاثیر قیمت نهاده‌‌‌ها بر قیمت مرغ افزود: قیمت نهاده‌‌‌ها در سال جاری نسبت به سال گذشته پایین‌‌‌تر و روند تامین و توزیع نیز خیلی مناسب بوده است و ما هیچ مشکلی در زمینه تامین نهاده‌‌‌ها به‌‌‌ویژه سویا و ذرت که دو نهاده مهم در تولید هستند نداریم و قیمت نهاده‌‌‌ها در بازار نسبتا قیمتهای قابل قبولی هستند. این نوساناتی که در قیمت‌‌‌ها وجود دارد، با توجه به شرایط اجتماعی و... کاملا طبیعی هستند. نکته مهم این است که وزارت جهاد کشاورزی وعده داده که نهاده‌‌‌های مورد نیاز را تا پایان سال تامین کند.
راهکار تعدیل قیمت جوجه یکروزه
وی با بیان اینکه تامین جوجه یکروزه بر بازار و قیمت مرغ تاثیرگذار است، افزود: قیمت جوجه یکروزه در بازار بسیار بالا است و بین۳۰ تا ۳۴ هزار و حتی بیشتر به فروش می‌‌‌رسد که این مصداق گران فروشی است و در قیمت مرغ نیز تاثیرگذار است. کمالی درباره راهکار تعدیل قیمت جوجه یکروزه افزود: با توجه به نوسانات قیمت جوجه یکروزه و اثر آن در قیمت تمام شده تولید، تفاهم نامه‌ای با انجمن تولیدکنندگان جوجه یکروزه در راستای تعدیل قیمت جوجه منعقد شده که مقرر است بخشی از این جوجه با قیمت قابل قبولی در اختیار مرغداران قرار گیرد تا موجب تعادل قیمت شود. براین اساس در آبان ماه ۱۴ میلیون قطعه جوجه با نرخ ۲۴ هزار تومان در اختیار مرغداران قرار میگیرد. اگر به دنبال پایداری تولید مرغ هستیم، از این رو قیمت مرغ باید قابل قبول باشد تا تداوم تولید در معرض خطر قرار نگیرد. امیدواریم با افزایش تولید جوجه بتوانیم به قیمت منطقی و قابل قبولی در بازار برسیم.
وی ادامه داد: امیدواریم که با افزایش تولید جوجه بتوانیم به قیمت منطقی و قابل قبولی در بازار برسیم که این مساله بتواند منجر به اصلاح قیمت‌‌‌ها و متعادل شدن بازار شود. از جمله انتظارات ما این است که جوجه ناشی از واردات، توسط اتحادیه‌‌‌ها توزیع شوند تا همه مرغداران بتوانند از منافع آن بهره‌‌‌مند شوند و این مساله در قیمت جوجه یکروزه تعادل ایجاد کند.
رشد ۲۰ درصدی تولید مرغ در ۱۴۰۳
مشاور اتحادیه مرغداران گوشتی همچنین با بیان اینکه بنابر آخرین اعلام مرکز آمار حداکثر سرانه مصرف مرغ ۳۲کیلوگرم است که با احتساب جمعیت ۸۵ میلیون نفری و جمعیت مهاجرین طی ماههای اخیر کمبودی در عرضه مرغ نداشتیم، افزود: چراکه به واسطه سیاست‌ها مبنی بر افزایش جوجهریزیها، تولید مرغ نسبت به مدت مشابه سال قبل ۱۹ تا ۲۰ درصد رشد داشته است.
قیمت ها باید جوابگوی هزینه تولید باشد
کمالی سروستانی متوسط قیمت هرکیلو مرغ زنده در ۶ ماه نخست سال را ۵۸ هزار تومان و مهرماه ۵۷ هزار تومان اعلام کرد و افزود: با توجه به آنکه قیمت مرغ کمتر از نرخ تمام شده تولید فروش رفته است، درنتیجه مرغداران حدود ۱۴۶۵ میلیارد تومان متحمل زیان شدند که انتظار می رود وضعیت قیمت به گونه‌ای باشد که جوابگوی هزینه های تولید باشد. گفتنی است با احتساب هزینه های تولید و جوجه ۲۵ هزار تومانی، قیمت تمام شده هرکیلوگرم مرغ زنده ۶۵هزار و ۸۰۰ تومان است.
وی افزود: اگر به دنبال پایداری تولید مرغ هستیم، از این رو قیمت مرغ باید قابل قبول باشد تا تداوم تولید در معرض خطر قرار نگیرد. براین اساس قیمت حمایتی باید اعلام شود تا تولیدکنندگان در حاشیه امنی بتوانند تولید کنند، چراکه قیمتگذاری دستوری و تکلیفی راهکار تنظیم بازار نیست و تعیین قیمت اجباری در دنیا منسوخ شده است.
جزئیات توافق‌نامه تامین جوجه یکروزه
اما جزئیات همکاری مشترک میان اتحادیه مرغداران گوشتی و انجمن صنفی تولیدکنندگان جوجه یکروزه و تخصیص جوجه یکروزه با قیمت مناسب به مرغداران چیست؟
دبیر انجمن صنفی تولیدکنندگان جوجه یکروزه درباره جزئیات این توافق‌نامه توضیح داد: طی سال گذشته میانگین قیمت مصوب برای جوجه یک روزه ۲۰ هزار تومان با نوسان مثبت منفی ۲۰ درصد بر اساس نژاد و سن در نظر گرفته شد. به‌‌‌طوری که در این توافق جوجه‌‌‌های سیکل اول را که از نژادهای پرطرفدار هستند با قیمت مثبت ۲۰درصد (۲۴هزار تومان) در اختیار مرغداری‌‌‌های معرفی شده توسط اتحادیه سراسری قرار گرفته، با این اقدام حباب قیمت جوجه یک روزه که ناشی از تقاضای کاذب و سوءاستفاده برخی واسطه‌‌‌ها بوده، تعدیل کرده است. این توزیع با قیمت سال گذشته تا زمان اصلاح قیمت مرغ ادامه خواهد داشت و درصورت اصلاح قیمت مرغ بر اساس هزینه‌‌‌های سال جاری قیمت جوجه نیز اصلاح خواهد شد.
محمدرضا صدیق‌‌‌پور افزود: تقریبا ۳۰درصد تولیدات سیکل اول از نژاد پرطرفدار با قیمت مناسب در اختیار اتحادیه سراسری قرار دارد و این روند تا راه‌‌‌اندازی توزیع جوجه یکروزه در سامانه بازارگاه ادامه خواهد یافت. میانگین قیمت کارشناسی جوجه یک روزه گوشتی پیشنهادی به وزارت جهاد کشاورزی ۲۵ هزار تومان با نوسان ۱۰ درصد براساس تفاوت نژادی است. وی تاکید کرد: از ابتدای مهر ماه تولید جوجه یکروزه با حداکثر ظرفیت تولید شده است. به‌‌‌طوری که در آبان ماه بالغ بر ۱۵۰ میلیون جوجه یکروزه از محل تولید داخل و واردات تولید خواهد شد. با جوجهریزی مادر بالغ بر یک میلیون در ماههای ابتدایی در واحدهای مرغ مادر، تولید جوجه یک روزه دی و بهمن که منتج به تولید مرغ شب عید و ماه مبارک خواهد شد، از محل تولید داخل و بدون نیاز به واردات تخم‌مرغ نطفه دار از مرز ۱۵۰ میلیون خواهد گذشت. پیش‌‌‌بینی می‌‌‌شود با این میزان تولید جوجه یکروزه، تامین مرغ پایان سال شرایط مطلوبی داشته باشد.
دولت اجازه قیمتگذاری در بازار مرغ را دارد
بر اساس این گزارش، فعالان بخش خصوصی در حالی خواستار عدم دخالت دولت در قیمتگذاری گوشت مرغ هستند که وزیر جهاد کشاورزی در این زمینه گفته است: ما به دنبال ورود به قیمتگذاری نیستیم و معتقدیم اقتصاد بهترین تنظیم‌‌‌گر قیمت است، اما در مورد کالاهایی که از یارانه استفاده می‌‌‌کنند، اجازه قیمتگذاری وجود دارد. غلامرضا نوری قزلجه تاکید کرد: ۸۰ درصد هزینه‌‌‌های مرغ از دان است که با ارز ترجیحی وارد می‌‌‌شود. بنابراین در قیمتگذاری و صادرات آن باید وارد شویم. با این حال به تعهدات بازرگانان نسبت به مشتریان خارجی آنها نیز توجه داریم.