مدیر کل دفتر امور میوه های سردسیری و خشک معاونت امور باغبانی وزارت جهاد کشاورزی پیش‌بینی کرد که امسال بیش از 240 هزار تن پسته در باغات کشور تولید شود.

داریوش سالم پور درباره وضعیت تولید پسته در کشور بیان کرد: پسته یکی از مهمترین محصولات بخش کشاورزی و زیر بخش باغبانی است. به نحوی که ایران جایگاه اول دنیا را در سطح باغات و جایگاه دوم دنیا را در تولید دارد، همچنین پسته از نظر میزان ارزآوری نیز رتبه اول را در بین محصولات باغبانی کشور دارد و به‌عنوان یک محصول استراتژیک مطرح است.

وی در خصوص میزان و روند تولید پسته در کشور گفت: میزان تولید و عملکرد پسته طی سنوات اخیر روند افزایشی و رو به رشد داشته است اما طی دو سال ۱۴۰۰ و ۱۴۰۱ به دلیل تغییرات شدید اقلیمی، دمای بالای نابهنگام و سرمازدگی‌های دیررس بهاره در برخی از استان‌های پسته‌خیز، منجر به خسارت و کاهش تولید این محصول به‌خصوص در استان‌های کرمان و یزد شد.

مدیر کل دفتر امور میوه‌های سردسیری و خشک در خصوص برنامه‌ها برای افزایش عملکرد و تولید پسته توضیح داد: در خصوص افزایش عملکرد و تولید محصول پسته برنامه‌های متعددی در دستور کار معاونت امور باغبانی و دفتر امور میوه‌های سردسیری و خشک قرار گرفته است که با همکاری موسسات تحقیقاتی، دانشگاهی، انجمن پسته و باغداران پیشرو اجرایی شده و برخی نیز در حال پیگیری و اجرا هستند.

اختصاص یارانه نهال برای انجام عملیات سرشاخه کاری پسته

اختصاص یارانه نهال برای انجام عملیات سرشاخه کاری پسته، انتقال بیش از ۲۵ رقم و ژنوتیپ برتر کشور از ایستگاه‌های تحقیقاتی به بیش از بیست استان کشور و بررسی طرح سازگاری ارقام پسته با توجه به تقاضاهای جدید سرمایه‌گذاری، تغییرات اقلیمی حادث شده در قطب‌های تولیدی پسته و معرفی سازگارترین و پربازده‌ترین رقم در استان‌های مختلف، استفاده از ارقام مقاوم به شرایط نامساعد محیطی و اختصاص تسهیلات کمک‌های فنی و اعتباری برای اجرای تغذیه باغات پسته و انجام عملیات اصلاح و بازسازی باغات از برنامه‌های حمایتی افزایش تولید پسته در کشور بوده است.

همچنین تهیه و ارسال پروپوزال همکاری با سازمان خواروبار کشاورزی ملل متحد (فائو) در راستای افزایش تولید و عملکرد باغات پسته کشور و همکاری با مرکز بین‌المللی تجارت کشاورزی (ITC) به‌منظور اجرای طرح ردیابی محموله‌های صادراتی پسته در راستای افزایش حجم صادرات به اتحادیه اروپا و سایر کشورهای هدف صادراتی از سایر برنامه‌های مهم حمایتی برای افزایش تولید پسته در کشور بوده است. 

 معرفی چندین رقم تجاری جدید پسته

مدیر کل دفتر امور میوه‌های سردسیری و خشک در خصوص روند واردات نهال پسته به کشور بیان کرد:  با توجه به غنی بودن کشور از ارقام و ژنوتیپ‌های پسته و وجود مراکز معتبر تکثیر و تولید نهال، تاکنون تقاضایی برای واردات نهال پسته از خارج کشور به صورت تجاری وجود نداشته و صرفا چند محموله محدود ارقام برای استفاده به‌عنوان پایه پسته وارد شده است. 

با توجه به اینکه کشور ایران خاستگاه پسته است و در ایستگاه‌های تحقیقاتی و پژوهشکده پسته کشور بیش از ۱۵۰ رقم و ژنوتیپ پسته موجود بوده و این کلکسیون قوی و غنی است، لذا تاکنون واردات رقم پسته انجام نشده است. این در حالی است که چندین رقم تجاری جدید نیز توسط محققان پژوهشکده پسته اصلاح و اعلام شده است که در حال ورود به عرصه تولید است. البته واردات ارقام جدید با رعایت ضوابط فنی و مقررات قرنطینه‌ای نیز می‌تواند برای تقویت هرچه بیشتر منابع ژرم پلاسمی پسته کشور موثر واقع شود.

وی همچنین در خصوص روند صادرات پسته نیز بیان کرد: با توجه به این که بخش عمده‌ای از تولیدات باغبانی به کشورهای هدف صادر می‌شوند، لذا صادرات محصولات باغبانی به‌ویژه پسته نسبت مستقیم با میزان تولید این محصولات دارد و از طرفی میزان تولید و صادرات یکساله ملاک تصمیم‌گیری و برنامه‌ریزی‌ها نیست زیرا معمولا باغات در سال‌های مختلف به‌صورت سال آور و نیاور هستند و یا تحت تاثیر تنش‌های اقلیمی اعم از سرمازدگی، خشکسالی، تگرگ، سیلاب و .. قرار می‌گیرند و عملکرد و تولید، سال به سال متفاوت است.

لذا با در نظر گرفتن روند چند ساله صادرات محصولات سردسیری و خشک که از 900 میلیون دلار در سال ۱۳۹۶ به یک میلیارد و پانصد میلیون دلار در سال ۱۴۰۰ رسیده است و بیش از ۶۰ درصد ارزش صادرات متعلق به محصول پسته است؛ به غیر از سال گذشته که به دلیل بروز خسارت سرمازدگی دیررس بهاره و کاهش تولید در استان‌های عمده تولید کننده پسته، صادرات پسته هم نسبت به متوسط سال‌های گذشته کاهش داشته (۵۷ هزار تن صادرات پسته به ارزش ۴۰۵ میلیون دلار)، اما به صورت کلی طی سنوات اخیر روند صادرات پسته افزایشی و رو به رشد بوده است.

پیش بینی می‌شود در سال جاری هم که سال «مهار تورم و رشد تولید» نامگذاری شده، با اقدامات انجام شده از سوی وزارت جهاد کشاورزی و مجموعه دولت و تلاش باغداران، علاوه بر اینکه رشد تولید پسته تا میزان بیش از ۲۴۰ هزار تن را داشته باشیم، ان‌شاءالله با همکاری اتحادیه صادرکنندگان خشکبار ایران و مساعدت سایر دستگاه‌های ذیربط، شاهد رشد صادرات پسته هم خواهیم بود./ایانا