در سال 2016 میلادی، گزارشی در رسانههای اروپایی در خصوص افزایش نسبی عسلهای تقلبی در بازارهای کشورهای مخالف عضو اتحادیه اروپا منتشر شد که نشان میداد از هر 10 نمونه عسل وارداتی آزمایش شده، 1.4 مورد دارای قند و مواد افزودنی غیر مجاز بودهاند. در آن زمان تاکید شد که تمایل برخی بازارهای محلی و رسمی و همچنین کشورهای مصرف کننده عسل جهت واردان عسلهای دارای مواد افزودنی غیرمجاز، زنبورداری را در سراسر جهان به خطر میاندازد و عواقب آن برای تولید مواد غذایی در جهان شدید است.این تحقیق در پاسخ به گزارش پارلمان اروپا در مورد تقلبی ترین غذاها انجام شد که در آن عسل در رتبه ششم قرار گرفت.
محققان در مجموع دو هزار و 264 نمونه عسل را از تمام کشورهای عضو اتحادیه اروپا (به علاوه نروژ و سوئیس) که در تمام مراحل زنجیره تامین جمع آوری شده بودند، آزمایش کردند.اما اکنون، در سال 2023 میلادی ماجرا به مراتب در اروپا بدتر شده است!
شبکه یورونیوز در گزارشی تاکید کرده است که بر اساس نمونهبرداری و آزمایشات انجام شده در بروکسل، تقریباً نیمی از عسلهای وارداتی از کشورهای غیر اروپایی با شربتهای شکر ساخته شده از برنج، گندم یا چغندرقند مخلوط میشوند. این در حالی است که بر طبق مقررات اروپا، هرگونه مواد افزودنی به محصولات ممنوع است.
از مجموع ۳۲۰ گونه عسل آزمایش شده توسط آزمایشگاه رسمی کمیسیون اروپا، ۱۴۷ دسته تقلبی بودند. این تعداد معادل ۴۶ درصد از عسلهای آزمایششده و بخش قابل توجهی از عسل مصرف شده در اروپا است. همین مسئله هشدارهایی را متوجه بخشهای نظارتی در حوزه مواد غذایی در سراسر اروپا کرده است.
اروپا با واردات سالانه حدود ۱۷۵ هزار تن عسل (معادل ۴۰ درصد از کل مصرف)، دومین واردکننده بزرگ عسل در جهان پس از ایالات متحده است. «اداره کل سلامت و ایمنی غذای کمیسیون اروپا» با همکاری «اداره مبارزه با تقلب اروپا» این آزمایش بزرگ اصالت عسل را با همکاری ۱۶ کشور عضو اتحادیه اروپایی و همچنین نروژ و سوئیس انجام داده است. برخی از نمونهبرداریها در مبادی ورودی - عمدتا در بنادر اروپایی - بین نوامبر ۲۰۲۱ و فوریه ۲۰۲۲ برداشته شده است.
بر اساس این آزمایشات مشخص شده که برای جعل اصالت گیاه مورد استفاده در تولید عسل، از افزودنیها و رنگهای خوراکی استفاده میشده است.علاوه بر این برای جلوگیری از برملاشدن منشاء جغرافیایی عسلها، گرده گلها از این محصولات برداشته شده است. در هر حال، راههای زیادی برای تقلب در تولید عسل وجود دارد که برخی از آنها در محصولات موجود در بازارهای اروپایی قابل تشخیص است!
بدون شک نمیتوان اتحادیه اروپا را در شکل گیری روند افزایشی محصولات تقلبی غذایی، خصوصا عسل در بازارها بیتقصیر قلمداد کرد! با توجه به هشدارهایی که در سالهای 2016 و 2017 میلادی در این خصوص داده شده است، اکنون نمیتوان افزایش حدود 4 برابری عسلهای تقلبی را صرفا به کشورهای صادرکننده ارتباط داد! از سوی دیگر، با توجه به گستردگی بازارهای مصرف اروپا و افزایش هزینههای خالص مواد غذایی، امکان دارد طی سالهای آتی شاهد استمرار روند افزایشی مواد غذای غیر استاندارد و تقلبی در بازارهای اروپایی باشیم./ایانا