بارندگی بهاره امسال وضعیت مراتع خراسان شمالی را به نسبت سال‌های گذشته سرسبزتر کرده است و امید را در دل دامداران زنده کرد اما بیم آن می‌رود که منابع طبیعی استان با ورود زود هنگام دام به مراتع خسارت جبران ناپذیری وارد شود.
به گزارش آب و غذا به نقل از ایرنا ، خراسان شمالی با دارا بودن بیش از ۲ میلیون راس دام سبک و حدود ۸۰ هزار راس دام سنگین قطب دامپروری کشور محسوب می شود و معیشت بسیاری از مردم این خطه به این بخش گره خورده است.
فصل بهار که به نیمه می رسد کوچ عشایر و دامداران به مراتع و مناطق ییلاقی خراسان شمالی فرا می رسد و عشایر بدون توجه به زمان بندی کوچ و چرا در مناطق غیرمجاز تناثیر مخرب خود را بر منابع طبیعی استان می گذارند و همواره در این فصل از سال مشکلاتی را برای منابع طبیعی استان ایجاد می کنند.
اگر گیاهان مرتعی به رشد خوبی برسند می‌توانند به بذر نشسته و گل بدهند در نتیجه تکثیر شده و نسل شأن ادامه پیدا می‌کند اما در صورتی که این گیاهان رشد نکرده باشند با ورود دام‌ها نه تنها گیاهان بلکه تکثیر آنها هم به خطر می‌افتد و در نهایت منطقه‌ای بدون گیاهان مرتعی خواهیم داشت.
یگان حفاظت منابع طبیعی و آبخیزداری خراسان شمالی در این راستا برخورد با چرای غیرمجاز دام را آغاز کرده است و سعی دارد این رویه را ساماندهی کند.
۷۰ درصد از عرصه استان در معرض تعدید
مساحت خراسان شمالی ۲ میلیون و ۲۲۳ هزار و ۹۷۸ هکتار است و یک میلیون و ۷۹۴ هزار و ۴۲۴ هکتار آن معادل ۷۰ درصد را مراتع شامل می شود و ۳۲ هزار و ۲۳۵ خانواده در سطح استان بهره بردار مراتع هستند.
رییس اداره مرتع اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری خراسان شمالی گفت: بارندگی های بهاره امسال بسیار نرمال بود و میزان تولید علوفه در مراتع استان را ۳۰ درصد افزایش داد و این موارد موجب رشد گونه های گیاهی یک و چند ساله که توام با زادآوری شد.
ابراهیم محمودی افزود: میزان تولید علوفه در شرایط نرمال با ۲۳۱ میلیمتر بارش، ۱۲۰ هزار و ۵۹۰ تن در سال است که با توجه به بارندگی های موثر امسال از سطح کل مراتع استان ۱۵۶ هزار و ۷۶۷ تن در سال علوفه خشک استحصال خواهد شد.
میزان بارندگی در سال آبی ۱۴۰۲ -۱۴۰۳ تاکنون ۲۵۶ میلیمتر بوده که نسبت به مدت مشابه سال گذشته، ۶۸ میلیمتر افزایش داشته است.
وی احیا و توسعه رویشگاه گیاهان دارویی، بذرکاری و کپه‌کاری و قرق مراتع را از طرح‌های مدیریت چرای دام مراتع برشمرد و افزود: عملیات کپه‌کاری در مراتع به منظور اصلاح و احیای مراتع تخریب شده، افزایش تولید علوفه و جلوگیری از فرسایش خاک اجرا می‌شود.
تشدید طرح برخورد با متخلفان چرای دام
ورود دام به مراتع بدون پروانه مرتع‌داری و یا ورود دام بیشتر از تعداد تعیین شده در پروانه مرتع‌داری جرم محسوب شده و متخلفان به استناد تبصره ۲ ماده ۴۷ قانون تنظیم بخشی از مقررات مالی دولت از طریق مراجع قضایی ذیربط تحت پیگرد قانونی قرار می‌گیرند.
فرمانده یگان حفاظت منابع طبیعی و آبخیزداری خراسان شمالی نیز در این خصوص گفت: طرح تشدید برخورد با متخلفان دام غیر مجاز در مراتع ملی استان آغاز و در مرحله نخست ۸۷۰ راس دام از مراتع فاروج خارج شدند، این تعداد دام غیرمجاز از مراتع کوه "فاطمه خانم" خارج و چهار نفر از صاحبان گله به مراجع قضایی معرفی شدند.
سرهنگ رضا اصیل اظهارکرد: دامداران بر اساس طرح صیانت و حفاظت از مراتع و جلوگیری از تخریب باید دارای مجوز از منابع طبیعی باشند در غیر این صورت با متخلفان برخورد قانونی خواهد گرفت.
امسال با توجه به افزایش قیمت دام، تخلفات و ورود دامداران غیرمجاز به مراتع افزایش یافته است و با این موارد برخورد می شود.
فرمانده یگان حفاظت منابع طبیعی و آبخیزداری خراسان شمالی با اشاره به کوچ عشایر به مناطق ییلاقی این شهرستان گفت: دامداران دام خود را به برخی از مناطق ییلاقی کوچ می دهند و تعداد دامشان بیشتر از ظرفیت مراتع است و در این صورت امکان تخریب سطح سبز و گونه های مرتعی را به دنبال دارد.
دامداران در صورت مشاهده هرگونه تخلف به جزای مالی، زندان و ابطال پروانه چرا محکوم می شوند و در برخی موارد به جای پرداخت جریمه نقدی، بذرپاشی مراتع جایگزین محکومیت می شود.