مدیر عامل انجمن چای، دمنوش و فراورده‌های گیاهی ایران اعلام کرد: بیش از 70 درصد چای ترش ایرانی در استان سیستان و بلوچستان تولید می‌شد که متاسفانه به‌دلیل عدم تخصیص حقابه رود هیرمند به ایران، تولید این محصول مشکل مواجه شد.

طبق آمار گمرک ایران، از سال 1399 تا سه ماهه نخست سال 1402، در مجموع صادرات چای ترش از کشور، پنج تن به ارزش 10 هزار و 516 دلار بوده است. در چهار ماهه نخست امسال آماری مبتنی بر صادرات این محصول در لیست گمرک ثبت نشده است.

.آمارها حاکی از آن است که میزان واردات چای ترش در طی دو سال اخیر 43  تن به ارزش 62 هزار و 225 دلار بوده است و با توجه به اینکه دولت برنامه‌هایی برای توسعه سطح زیر کشت چای ترش داشت، این سئوال مطرح می‌شود که چگونه با وجود افزایش سطح زیر کشت ایران اقدام به واردات چای ترش کرده است؟

در سال 1400 حدود 700 هکتار سطح زیر کشت چای ترش به شهرستان دلگان اختصاص داده شد و برای 1400 نفر در این شهرستان اشتغال ایجاد کرد. این محصول یک گیاه کم آب‌بر و زود بازده است و به همین دلیل کشت آن در ایران توصیه می‌شود.

در پی یافتن علت کم شدن صادرات چای ترش و روی آوردن ایران به واردات آن احمد رضا بخشی در گفتگویی با خبرنگاران گفت: چای ترش ایرانی، محصول مرغوبی است  که متاسفانه امسال با کمبود تولید آن به دلیل مشکلات بی‌آبی ناشی از عدم تخصیص حقابه هیرمند به استان سیستان و بلوچستان، مواجه هستیم. بنابراین نیاز مصرفی خود را از طریق واردات تامین می‌کنیم.

وی همچنین در رابطه با آمار ثبت شده از میزان صادرات و واردات این محصول توسط آمار گمرک و برخی تفاوت‌ها در میزان مصرف و واردات و صادرات چای ترش، بیان کرد: آمار گمرک مبتنی بر واردات و صادرات محصول از مبادی قانونی است. در صورتی که  میزان بالایی از صادرات و واردات چای ترش از مبادی غیررسمی انجام می‌شود. به همین دلیل آمار دقیقی از حجم واقعی صادرات و واردات چای ترش در دسترس نیست.

قیمت چای ترش، حدود 319 هزارتومان

طبق آمار، قیمت چای ترش ایرانی تا روز چهارشنبه 25 مرداد ماه سال 1402، در بازار عمده فروشی تهران و اصفهان 318 هزار و 750 هزار تومان بوده است که نسبت به قبل تغییری نداشته است.

بر اساس نظر کارشناسان، کیفیت چای ترش ایرانی نسبت به سایر نقاط جهان، مطلوب‌تر است. این محصول ایرانی از نظر رنگ، عطر ، طعم و ماده موثره، نسبت به محصولات تولیدشده در سایر نقاط جهان وضعیت مطلوب‌تری دارد.

بخشی در رابطه با کیفیت چای ترش ایرانی بیان کرد: مانند بسیاری از محصولات غذایی ایران، چای ترش ایرانی به دلیل نوع اقلیم و خاک کیفیت برتری نسبت به دیگر نقاط جهان دارد وبهتر از محصولات وارداتی هستند.

چای ترش بهترین نوشیدنی برای کاهش فشار خون است و برای تصفیه و تعدیل غلظت خون مفید گزارش شده است. همچنین با توجه به آنتی اکسیدان بالایی که این چای دارد؛ می‌تواند فرح بخشی خاصی در بدن ایجاد کند.

چین و هند قطب صادرات چای ترش  

بر اساس اطلاعات موجود، بزرگ‌ترین تولیدکنندگان چای ترش در جهان، چین، هند، تایلند و آفریقا هستند. طی سال‌های اخیر به‌دلیل آگاهی مردم ایران از خواص چای ترش، جامعه به مصرف این محصول به شکل دمنوش، تمایل زیادی پیدا کرده است.

به همین دلیل چای ترش ابتدا به صورت نشاء در سطح وسیع استان سیستان و بلوچستان ( شهرستان دلگان ، نیکشهر، خاش ، ایرانشهر و قنوج) کشت شد و سپس تولید آن در استان‌های خوزستان و مشهد مورد توجه قرار گرفت.

بررسی جداول گمرک نشان می‌دهد از مهم‌ترین بازارهایی که عرضه کنندگان ایرانی به آنها توجه ویژه داشتند و انواع چای ترش را با قیمت روز به آن صادر کردند ترکیه ، روسیه و کشور های اروپایی بوده است./ایانا