آب و غذا

توسعه باغ‌ها در زمین های شیب‌دار؛ فرصت‌ها و چالش‌ها

توسعه باغ‌ها در زمین های شیب‌دار؛ فرصت‌ها و چالش‌ها

احداث باغ در زمین‌های شیب‌دار که البته استان کهگیلویه وبویراحمد از جمله مناطق مستعد و پیشتاز در این زمینه بود از جمله طرح‌ها و برنامه‌های وزارت جهاد کشاورزی در سالیان اخیر بود که مهمترین مزایای این طرح جلوگیری از فرسایش خاک ، رونق تولیدات محصولات باغی ، افزایش بهره وری و اشتغال از منظر کارشناسان و متولیان امر در این راستا بوده است.

به گزارش آب و غذا به نقل از ایرنا ، این طرح البته در فرآیند اجرا و به ویژه چند سال اخیر تا حدودی با کندی و اما واگرهایی مواجه شد و مخالفانی نیز پیدا کرد .

بیشترین مواردی که از نظرهای کارشناسی مخالفان که بیشتر حوزه منابع طبیعی و وزارت نیرو را شامل می شود نیز به دلیل وجود خشکسالی های پیاپی و کمبود محسوس آب سفره های زیرزمینی است که انها معتقدند که رونق تولید و کشت محصولات باغی در اراضی به کاهش بیش از پیش منابع ابی منجر خواهد شد.

همچنین آنها به تعرض بیشتر به اراضی ملی و منابع طبیعی را از دیگر چالش های مهم اجرای این طرح می دانند.

موافقان و کارشناسان حوزه کشاورزی اما معتقدند که اجرای طرح توسعه باغ و محصولات باغی در زمین های شیب دار به افزایش عمر خاک و جلوگیری از فرسایش و فرورفتگی و فرونشست زمین به عنوان یکی از بحران های کنونی زیست محیطی کمک شایانی خواهد کرد.

انها همچنین معتقدند که توسعه باغ ها در زمین های شیب دار از قضا و در شرایط خشکسالی می تواند به رونق بیش از پیش تولیدات ، افزایش صادرات، ایجاد اشتغال و کمک به معیشت خانواده ها به ویژه مجامع محلی نیز در شرایط بحرانی کمک کند.

با بررسی انجام شده کهگیلویه و بویراحمد دارای اراضی شیبدار ظرفیت کشت برای محصولات باغی دیم فراوانی دارد ‌که بخش زیادی از آن در مناطق سردسیری قرار دارد و اکنون زیر کشت محصولاتی مانند گندم و جو می رود که می توان با کاشت درختانی از نوع انگور ،انجیر و بادام ضمن درآمدزایی بیشتر به حفظ حاصلخیزی خاک کمک کرد.

کارشناسان جهاد کشاورزی کهگیلویه و بویراحمد تاکید می کنند که تبدیل مزارع واقع در زمین های شیبدار با کاهش نیاز به شخم به حفظ حاصل خیزی خاک کمک کرده و ارزش درآمدزایی برای باغداران را افزایش می دهد.

تثبیت خاک، جلوگیری از فرسایش، تولید، درآمد و اشتغال از مهمترین مزایای کشت باغ در زمین های شیب دار از منظر کارشناشان بخش کشاورزی است.

آنان مقابله با فرسایش خاک، حفظ و احیای منابع طبیعی و جلوگیری از تصرف اراضی، پیشگیری از تغییر کاربری‌های نامناسب زمین‌های کشاورزی و ملی، استفاده از روان آب‌های سطحی، استفاده از آب سبز با هدف افزایش بهره وری در باغ‌های دیم، حفاظت از آب و خاک را از دیگر مزایای توسعه باغ در زمین های شیبدار عنوان می کنند.

این صاحب نظران با اشاره به اینکه بهره برداران استان اکنون ۴۳هزار هکتار باغ میوه از انواع مرکبات، دانه دار و هسته دار دارند تاکید می کنند که با استفاده از ظرفیت زمین های شیبدار می توان وسعت باغستان های استان را به میزان قابل توجهی افزایش داد.

وجود ۳۰هزار هکتار زمین شیب دار در کهگیلویه و بویراحمد

سرپرست امور باغبانی جهاد کشاورزی کهگیلویه و بویراحمد گفت: ۲۶ هزار هکتار زمین شیبدار منابع ملی و چهارهزار هکتار مستثنیات در استان وجود دارد که در صورت مشارکت بهره برداران و دولت می تواند ظرفیتی ارزشمند برای رونق تولید و کشاورزی پایدار است.

نیرومند صیادی افزود: ایجاد باغ در زمین های شیبدار کهگیلویه و بویراحمد ضمن کمک به افزایش درآمد کشاورزان به حفظ منابع ارزشمند آب خاک کمک می کند.

احداث باغ در زمین های شیبدار استان از ۲ طریق با همت بهره برداران یا مشارکت دولت امکان پذیر است که البته در صورت اتکا به منابع مالی محدود دولت این کار با کندی پیش خواهد رفت.

هدف تبدیل اراضی شیب دار دیم در مناطق مستعد افزایش بهره وری زمین ،افزایش نفوذپذیری و ذخیره آب ، اشتغال ، سطح تولید محصولات باغی و جلوگیری از فرسایش خاک است.

در طرحی که اکنون جهاد کشاورزی در دست اجرا دارد ۷۰ درصد از اعتبار مورد نیاز خرید نهال از طریق اعتبارات دولتی و ۳۰ درصد دیگر از طریق بهره برداران تامین می شود.

ایجاد ۲۸۰ هکتار باغ

یک سال گذشته تاکنون ۲۸۰هکتار باغ در اراضی شیب دار و سایر مناطق مستعد در شهرستان های دنا،کهگیلویه، مارگون،گچساران ، باشت و بویراحمد احداث شده است.

در این طرح ۲۶ هزار نهال از گونه های انگور ، مرکبات و بادام در زمین های شیبدار ومستعد کهگیلویه و بویراحمد کاشته شد.

برای توسعه باغ در زمین های شیبدار و مستعد در یک سال گذشته تاکنون هفت میلیارد و ۵۰۰میلیون ریال در کهگیلویه و بویراحمد هزینه شده است.

دولت به منظور تشویق کشاورزان مناطق محروم و دوردست افزون بر نهال یارانه دار هزینه های حفر گودال برای کاشت نهال را هم تامین کرده است.

وی با اشاره به اینکه سالیانه ۳۱۵هزار تن انواع میوه شامل، سیب، مرکبات، میوه‌های هسته دار و دانه دارانی مانند انگور و انار در ۴۳ هزار هکتار باغستان کهگیلویه و بویراحمد تولید می شود ابرازامیدواری کرد: همت برای توسعه باغ در زمین های شیبدار بتواند تولید انواع میوه در استان را افزایش و به بهبود درآمد بهره برداران کمک کند.

اهمیت تولید میوه

با توجه وجود اقلیم‌های متنوع در کهگیلویه بویراحمد، باغبانی یکی از مزیت‌های نسبی و در بعضی مناطق مزیت مطلق به شمار می رود که کمک به شکوفایی این ظرفیت ها گامی برای توسعه اقتصادی استان محسوب می شود.

آن طور که کارشناسان بهبود تولیدات گیاهی در کهگیلویه و بویراحمد تاکید می کنند می توان با خشک کردن میوه های تولیدی و فراهم کردن شرایط صادرات گام دیگری در افزایش بهره وری میوه در استان برداشت.

آنان تاکید می کنند که تجربه مردم برخی نقاط استان در خشک کردن میوه هایی مانند انار،انگور،الو،سیب، پرتقال، گلابی و سایر میوه ها و چند برابر شدن ارزش اقتصادی آن نشان می دهد باغداری ظرفیت های خفته زیادی برای درآمدزایی دارد که مغفول مانده است.

نظرات