تکنیک عقیم سازی مگس های نر با استفاده از اشعه ایکس روشی جدید برای مقابله با این آفت اصلی باغ های مازندران عملیاتی شد، طرحی که در مرحله آزمایشی ۹۲ درصد نتیجه مثبت در باغ های استان داشته است.
به گزارش آب و غذا به نقل از ایرنا ، طبق اعلام رسمی سازمان جهاد کشاورزی مازندران رهاسازی مگس های نر عقیم شده در ۱۴۰ هکتار از باغ های مازندران به اجرا گذاشته شد که نتیجه آن کاهش خسارت این آفت در این باغ ها بوده است.
سازمان انرژی اتمی ایران برای راه اندازی مرکز پرتودهی محصولات کشاورزی در کشور ۱۲ قطب با هدف افزایش کیفیت تولید، کاهش ضایعات غذایی و مبارزه با آفت ها تعریف کرد که مازندران از جمله این قطب ها محسوب می شود.
دکتر محمد اسلامی رییس سازمان انرژی اتمی هفته گذشته در سفر به مازندران اعلام کرد که این خطه شمالی با تولید بیش از هشت میلیون تن انواع محصولات کشاورزی نقش مهمی در امنیت غذایی کشور دارد، بنابراین سایت‌های پرتودهی محصولات کشاورزی در این استان آماده بهره برداری شده است.
به گفته وی پرتودهی محصولات کشاورزی آفت ها و سموم را از بین خواهد برد که اگر در این حوزه فعالیت نشود دولت باید در بخش درمان هزینه کند. طبق آمار رسمی از مجموع ۱۳۰ میلیون تن محصولات کشاورزی تولیدی در کشور ۴۰ میلیون تن آن ضایع می شود که با پرتودهی آمار ضایعات به مراتب کاهش خواهد یافت.
مگس میوه مدیترانه‌ای از آفات مخرب برای ۱۶۰ هزار هکتار از باغ های مازندران با تنوع و پراکندگی به لحاظ نوع میوه و زمان برداشت محسوب می شود و همواره از دغدغه های جدی باغداران استان نیز بوده است. به نظر می رسد اگر دانش هسته ای این طرح در سطح وسیعی از باغ های استان عملیاتی شود، نگرانی باغداران و کشاورزان از هجوم آفت ها کم خواهد شد.
گسترش پدیده باغ های مختلط با غرس درختان هلو، شلیل، انجیر، آلبالو ، گیلاس، زردآلو، گردو و خرمالو طی سال های اخیر در مناطق مختلف مازندران در کنار ۱۱۵ هزار هکتاری باغ مرکبات به عنوان رکن اصلی صنعت باغداری استان، شرایط را برای رشد و تکثیر آفت مگس مدیترانه ای دوچندان کرده است؛ وضعیتی که تهدید جدی برای باغداری مازندران به شمار می رود و اگر نسبت به مقابله بموقع با این آفت از طریق روش های مختلف توسط باغداران اقدامی صورت نگیرد، ریشه باغداری استان را خواهد خشکاند.
بنا بر اظهارات کارشناسان حفظ نباتات مازندران، هر مگس ماده روزانه یک تا ۳۰ عدد تخم رها می کند و در شرایط مناسب این توان را دارد که در یک دوره زندگی تعدادش را به میانگین ۳۰۰ و حداکثر یکهزار عدد برساند.
عقیم‌سازی هسته‌ای؛ روش جدید مبارزه با مگس میوه مدیترانه‌ای در مازندران
یکی از اعضای هیات علمی مرکز تحققیات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی مازندران در باره روش جدید مقابله با مگس مدیترانه ای گفت: تکنیک عقیم سازی مگس های نر با استفاده از اشعه ایکس روشی جدید برای مقابله با این آفت اصلی باغ های استان است.
در این روش پرتو دهی با اشعه ایکس تغییراتی را در قابلیت توارثی مگس نر به وجود می آورد، اگر تعداد کافی از نرهای عقیم در میان جمعیت وحشی این گونه رها شوند، جمعیت مگس میوه مدیترانه ای حذف شده و به مرور به سمت خاموشی پیش می رود.
اگر تعداد مگس های نر عقیم سازی شده در سطح وسیع تری تولید و رها سازی شود به طوری که تعداد نرها عقیم شده به نسبت تعداد نرهای وحشی بیشتر شوند، به طور یقین به رغم جفت گیری ها، تکثیر تخم ریزی متوقف خواهد شد.
حشره شناس و متخصص کنترل آفات محصولات کشاورزی با ذکر این نکته که گرما وخشکی هوا احتمال طغیان آفت مگس مدیترانه‌ای، که چنین آب و هوایی را می پسندد، دوچندان می کند، در عین حال گفت: اگر میوه های رسیده به موقع برداشت شود و میوه های فاسد از پای درختان جمع آوری و در عمق ۴۰ تا ۵۰ سانتی متری زمین دفن شود تا ۷۰ درصد مقابله با آفت مگس میوه بدون هیچ گونه هزینه انجام می شود؛ روشی که طی یک دهه اخیر مورد توجه جدی باغدران قرار گرفته است و نتیجه آن کنترل نسبی این آفت مخرب بوده است.
طبق آمارهای رسمی، مجموع باغ های مرکبات مازندران ۱۱۲ هزار هکتار است که از این میزان ۱۱۰ هزار هکتار ارقام بارده هستند. همچنین از مجموع باغ های مرکبات مازندران ۸۰ هزار هکتار زیر کشت ارقام مختلف پرتقال، ۳۰ هزار هکتار ارقام مختلف نارنگی و بقیه زیر کشت محصولاتی از جمله نارنج و لیمو قرار دارند.
مزیت فعالیت مرکز پرتودهی محصولات کشاورزی مازندران مبارزه با آفت های اراضی شالیزاری و جلوگیری از آفت برنج سفید است، پرتودهی عمر نگهداری محصولات کشاورزی را افزایش خواهد داد.
توسعه کشاورزی مازندران یکی از برنامه های جدی دولت سیزدهم است که در این بین برنجکاری یکی از مهم ترین فعالیت کشاورزی در مازندران و منبع مهم درآمد کشاورزان استان است و با تولید بیش از یک میلیون تن، ۴۲ درصد برنج مورد نیاز کشور از این استان تامین می‌شود.