مدیرکل دفتر محیط زیست وزارت جهاد کشاورزی با اشاره به اینکه در بخش کشاورزی بیش از ۲۰ استاندارد ملی مرتبط با پرتودهی هسته‌ای تدوین شده است، گفت: این استانداردها در حال حاضر الزام‌آور نیستند.
به گزارش آب و غذا به نقل از مهر ، ابوالفضل رئوفی، مدیرکل دفتر محیط زیست، توسعه پایدار و امور فناوری وزارت جهاد کشاورزی با بیان اینکه سومین سامانه پرتودهی هسته‌ای محصولات کشاورزی در دولت سیزدهم با هدف افزایش ایمنی غذایی، کاهش ضایعات و حفظ محیط زیست در خراسان رضوی آغاز به کار کرده است، گفت: پس از سامانه‌های پرتودهی هسته‌ای استان‌های اصفهان و قزوین، سومین سامانه پرتودهی هسته‌ای محصولات کشاورزی در دولت سیزدهم در مشهد راه‌اندازی شد و در این زمینه سه مرکز نیز در استان‌های چهارمحال و بختیاری، آذربایجان شرقی و تهران مشغول فعالیت هستند.
توسعه سامانه‌های پرتودهی هسته‌ای در چارچوب سند چشم‌انداز ۲۰ ساله کشور در حوزه آمایش سرزمینی از سوی سازمان انرژی هسته‌ای ایران برنامه‌ریزی شده و در این راستا بر اساس ظرفیت‌های بومی مناطق مختلف و ظرفیت تولید، پهنه کشور به ۱۲ منطقه تقسیم شده است.
در تمام این مناطق دوازده‌گانه، دست‌کم یک سامانه پرتودهی هسته‌ای ثابت محصولات کشاورزی و یا یک سامانه پرتودهی آفت‌زدایی صنعتی ماکروویو احداث می‌شود و در این رابطه تفاهم‌نامه همکاری‌های مشترک میان دفتر محیط زیست، توسعه پایدار و امور فناوری وزارت جهاد کشاورزی، معاونت سازمان انرژی اتمی و مدیرعامل شرکت توسعه کاربرد پرتوهای سازمان انرژی اتمی کشور منعقد شده است.
وی پرتودهی هسته‌ای را از فناوری‌های مهم برای افزایش ایمنی غذایی، کاهش ضایعات، افزایش عمر مواد غذایی، داشتن محصولات عاری از باکتری‌ها و عوامل بیماری‌زا و مواد نگهدارنده و حفظ محیط زیست برشمرد.
این فناوری می‌تواند مکمل و در مواقعی جایگزین روش‌های سنتی و معمولی در فرآوری و نگهداری محصولات خام، بسته‌بندی و گرما دهی شده باشد.
پرتودهی هسته‌ای محصولات کشاورزی از نهاده‌ها آغاز می‌شود و بخش حمل و نقل، انبار و بسته‌بندی را در بر می‌گیرد.
رئوفی با اشاره به اینکه در بخش کشاورزی بیش از ۲۰ استاندارد ملی مرتبط با پرتودهی هسته‌ای در بخش کشاورزی کشور تدوین شده است، گفت: این استانداردها در حال حاضر الزام‌آور نیستند.
در بین سه پرتودهی گاما، اشعه ایکس و اشعه ماورای بنفش، گاما بیشترین کاربرد را در بخش کشاورزی دارد.
میزان دز و مدت زمان پرتودهی محصولات خام گیاهی، حیوانی و محصولات فرآوری شده متفاوت است.
وی نداشتن آثار سو بر محصولات پرتودهی شده، عدم استفاده از نگهدارنده‌های شیمیایی، فرآیند سریع و استفاده از محصولات بلافاصله پس از پرتودهی، تغییر نکردن طعم، رنگ و بوی محصولات کشاورزی پس از پرتودهی، کنترل و نابودی حشرات و برخی آفات محصولات، توقف جوانه زنی در محصولاتی مانند پیاز و سیب زمینی در انبارها، به تأخیر انداختن زمان رسیدن میوه‌ها، افزایش کیفیت و سلامت محصولات کشاورزی، کاهش آلودگی‌های محیط زیست و در نهایت سلامتی مردم را از جمله مزیت‌های پرتودهی هسته‌ای نام برد.
تحقیقات ثابت کرده پرتودهی هسته‌ای در برخی بذور گیاهان زراعی موجب کاهش ارتفاع گیاه، افزایش طول غلاف‌ها، افزایش وزن هزاردانه بذرها، افزایش عملکرد گیاهان، کاهش طول دوره رشد و صرفه‌جویی در مصرف نهاده‌های زراعی از جمله آب و کاهش مصرف سموم شده است.
آمریکا بیش از ۵۰ درصد صنایع و تکنولوژی حوزه‌های پرتودهی هسته‌ای را در جهان در اختیار دارد و کشور چین با داشتن بیش از ۱۲۰ مرکز پرتودهی هسته‌ای، بزرگترین کشور جهان در پرتودهی محصولات کشاورزی محسوب می‌شود.