مشاور برنامه‌های ملی و توسعه مشارکتی سازمان فائو اعلام کرد: حاصلخیزی خاک تا ابد باقی نمی‌ماند و برنامه‌ریزی برای جلوگیری از فرسایش و تخریب آن ضروری است.
«علی نظری دوست» با بیان این که ایران جزء کشورهایی است که به لحاظ حاصلخیزی خاک، وضعیت نسبتاً خوبی دارد افزود: اما این حاصلخیزی برای ابد باقی نمی‌ماند و اگر خاک در معرض فرسایش و تخریب قرار گیرد و یا آلوده و شور شود، حاصلخیزی‌اش را از دست می‌دهد.
سازمان خواربار و کشاورزی ملل متحد (فائو) مطالعات مختلفی را در سطح جهان در حوزه خاک انجام می‌دهد و یک مطالعه هم در مورد خاک ایران در حال انجام دارد و به طور کلی می‌توان گفت، حاصلخیزترین خاک‌ها مربوط به مناطق جنگلی و آسیب‌پذیرترین‌ها، خاک‌هایی هستند که در معرض شیب زمین، وضعیت اقلیمی و فرسایش قرار دارند.
نظری دوست کاهش پوشش گیاهی را از عوامل فرسایش خاک دانست و تصریح کرد: کاهش پوشش گیاهی موجب می‌شود، خاک در معرض عوامل طبیعی مانند باد و آب قرار گیرد و این بستگی به نوع منطقه دارد.
وی با بیان این که کشاورزی تنها کشت و کار نیست، تصریح کرد: کشاورزی شامل دامداری و آبزی‌پروری هم می‌شود و این نوع فعالیت‌ها اگر صحیح انجام نشود می‌تواند بر خاک تاثیر بگذارد.
وی درباره حفاظت خاک گفت: برای حفظ خاک در درجه نخست در مناطق بالادست باید ظرفیت مراتع را در نظر گرفت و لازم است بهره‌برداری به صورت دامداری در این مناطق تنظیم شود.
در مناطق پایین‌دست نیز باید بهره‌وری آب را افزایش دهیم و روش‌های آبیاری را متناسب با نوع و ظرفیت عرصه‌ها انجام دهیم، زیرا تنها بحث فرسایش خاک مطرح نیست و شوری خاک به دلیل زهکشی در مناطق مستعد کشاورزی نیز یک مخاطره به حساب می‌آید.
این اقدامات و حفظ پوشش گیاهی در مناطق بالادست و حفظ جنگل‌ها، توان تولید خاک را حفظ می‌کند و ما در تامین امنیت غذایی در بلندمدت مشکل نخواهیم داشت.
خاک ضمن آن که عامل بقا باشد، هم‌زمان می‌تواند مشکل‌آفرین نیز شود، زیرا اگر خاک به علت فرسایش بادی، وارد هوا شود، گردوغبار و بیماری ایجاد می‌کند و رشد گیاهان را هم کاهش دهد.
اگر خاک دچار فرسایش آبی نیز شود، وارد رودخانه‌ها و سدها شده و دوباره حاصلخیزی‌اش از بین می‌رود، از این رو خاک باید در جای خودش حفاظت شود و برای همین سازمان فائو چهار اصل محیط زیست بهتر، تغذیه بهتر، تولید بهتر و زندگی بهتر را دنبال می‌کند./ایرنا