معاون امور زراعی وزارت جهاد کشاورزی با بیان اینکه از ابتدای سال تاکنون میزان خرید تضمینی گندم به ۹.۶ میلیون تن تا روز دوشنبه گذشته (۲۳ مردادماه) رسیده است، گفت: برآوردها نشان می‌دهد تا پایان فصل برداشت میزان خرید به ۱۰ میلیون تن برسد که بیانگر خودکفایی کشور در تامین گندم نان در دولت سیزدهم است.
«علیرضا مهاجر» درباره میزان خرید گندم و زمان بندی خودکفایی در این محصول افزود: با اقدامات حمایتی دولت سیزدهم افزایش تولید تنها مربوط به محصول گندم نیست، بلکه در بقیه کالاهای اساسی مانند شکر، برنج، جو، پنبه و دانه‌های روغنی نیز روند افزایش تولید و عملکرد در واحد سطح را شاهد هستیم.
برداشت گندم تا پایان مرداد انجام می شود و فرآیند خرید تضمینی تا ۱۵ شهریور ادامه خواهد داشت.
در محصول گندم بدون اینکه سطح زیرکشت افزایش پیدا کرده باشد، عملکرد افزایش پیدا کرده است.
این دستاورد به دلیل توجه ویژه کشاورزان به علم تغذیه گیاهی و اجرای کشت قراردادی در یکی دو سال اخیر است. در گندم علاوه بر تغذیه، موضوع بذر و مبارزه با آفات، بیماری‌ها، علف‌های هرز و آبیاری های نوین مانند آبیاری تیپ نیز اهمیت دارد؛ زیرا علاوه بر صرفه جویی در مصرف آب، راندمان تولید نیز رشد داشته است.
رشد ۱۱۴ درصدی خرید تضمینی گندم نسبت به سال ۱۴۰۰
آمار خرید تضمینی گندم در سال ۱۴۰۰ حدود ۴.۵ میلیون تن و در سال ۱۴۰۱ نزدیک به ۷.۵ میلیون تن بوده است؛ بر این اساس خریدتضمینی گندم امسال نسبت به سال ۱۴۰۰ حدود ۱۱۴ درصد و نسبت به سال ۱۴۰۲ نزدیک‌به ۴۱ درصدی رشد داشته است.
تغذیه گیاهی و کشت قراردادی علل اصلی افزایش تولید گندم
وی، عوامل اصلی افزایش خرید گندم را نسبت به سال‌های گذشته، قیمت‌گذاری مناسب، اعلام به موقع قیمت، اجرای کشت قراردادی (ارائه کودهای پایه و بذر)، تغذیه گیاهی و حمایت کودی دانست و گفت: در واقع تولید گندم به عنوان یک کالای اساسی مهم باید برای کشاورزان از نظر قیمتی و درآمدزایی صرفه اقتصادی داشته باشد.
به‌طور مثال، قیمت گندم باید به گونه‌ای تعیین شود که کشاورز علاوه بر تامین معاش خود بتواند عملیات مبارزه با علف‌های هرز، تکمیل دوره های آبیاری، تامین به موقع کودهای پایه و خرید بذر مناسب را در اولویت قرار دهد، در غیر این صورت انگیزه ای برای ورود به زمین کشاورزی نخواهد داشت.
در بحث تغذیه گیاهی نیز کشاورزان باید به طور همزمان از کودهای پایه همچون کود اوره (ازت، نیتروژن، سفید یا شکری)، کود فسفاته (کود سیاه) و کود پتاسه (کود زرد یا قهوه‌ای) استفاده کنند، زیرا به کارگیری یکی از کودها به تنهایی منجر به افزایش عملکرد در هکتار نمی‌شود، بلکه زمانی مصرف کود منجر به افزایش عملکرد در هکتار می‌شود که در کنار کود اوره از کودهای فسفاته و پتاسه استفاده شود.
در سال ۱۴۰۰ بخشنامه ای با عنوان «جلوگیری از مصرف جداگانه کودهای پایه به طور همزمان در فصل کاشت» به سراسر کشور ابلاغ شد که این موضوع برای برخی دغدغه هایی ایجاد کرد، اما در نهایت مصرف همزمان کودهای پایه به منظور افزایش عملکرد در واحد سطح مورد تایید قرار گرفت؛ بنابراین اکنون کشاورزان موظفند برای افزایش تولید در هکتار از کودهای پایه به‌طور همزمان استفاده کنند.
وی، اجرای این بخشنامه را ۱۰۰ درصد علمی و فنی دانست و اظهار داشت: این رویکرد مختص به دولت سیزدهم نیست و باید در همه دولت ها این مهم اجرایی شود تا با افزایش عملکرد در واحد سطح بتوانیم در تولید کالاهای اساسی به خودکفایی برسیم.
مهاجر، بر این باور است که حمایت دولت سیزدهم از کودهای پایه منجر به افزایش تولید گندم و سایر کالاهای اساسی شده است و اگر دولت این حمایت را قطع کند، به‌طور حتم خرید تضمینی گندم کاهش می‌یابد.
به دلیل استمرار خشکسالی‌ها و کاهش بارندگی در استان‌های مختلف کشور، عملکرد تولید گندم امسال فقط در سطح یک میلیون هکتار بالای پنج تن در هکتار بوده و در بقیه اراضی زیر چهار تن در هکتار بوده است و اگر میزان عملکرد در هکتار به ۶ تن در هکتار برسد کشور برای همیشه به خودکفایی می رسد.
صرفه جویی ۲ میلیارد دلاری واردات گندم نسبت به دو سال گذشته
معاون امور زراعت وزارت جهاد کشاورزی درباره میزان واردات امسال با توجه به خرید خوب گندم، افزود: در سال‌های گذشته که میزان خرید گندم پایین بود، بخشی از نیاز کشور از محل واردات تامین می شد اما برآوردها نشان می‌دهد که تا پایان فصل برداشت خرید گندم کشور به ۱۰ میلیون تن برسد که منجر به خودکفایی در گندم نان خواهد شد.
بنابراین برای تامین گندم نان نیازی به واردات نیست، بلکه در نهایت برای صنف و صنعت بین ۱.۵ تا ۲ میلیون تن گندم نیاز داریم که باید از محل واردات تامین شود.
در دو سال اخیر با کاهش پنج میلیون تن واردات گندم، توانستیم ۲ میلیارد دلار صرفه جویی ارزی داشته باشیم.
خودکفایی گندم نیازمند احیای ردیف بودجه
معاون وزیر جهاد کشاورزی در امور زراعت خواستار احیای ردیف بودجه گندم شد و گفت: در سال‌های گذشته گندم دارای ردیف بودجه بود که حذف شد، بنابراین از دولت انتظار می‌رود که برای خودکفایی در تولید این کالای اساسی ردیف بودجه آن احیا شود./ایرنا