کارشناس تغذیه وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی با بیان اینکه در سال‌های اخیر، نگرانی‌ها در مورد ایمنی آب بطری‌شده افزایش یافته است، گفت: میکروپلاستیک‌های آب بطری‌شده به دلیل خطرات بالقوه‌ای برای سلامتی افراد به یک نگرانی مهم تبدیل شده و باید کمتر مصرف شود.
به گزارش آب و غذا به نقل از ایرنا ، در واقع، تحقیقات سطوح هشدار دهنده میکروپلاستیک ها را در آب بطری نشان داده است، به عنوان مثال، محققان دانشگاه کلمبیا و دانشگاه راتگرز تقریباً ۲۴۰۰۰۰ قطعه پلاستیکی قابل تشخیص را در یک لیتر آب بطری معمولی پیدا کردند.
مطالعه دیگری که توسط Orb Media انجام شد، ۲۵۹ بطری از ۱۱ مارک مختلف را آزمایش کرد و نشان داد که ۹۳ درصد از نمونه ها حاوی آلودگی میکروپلاستیک هستند. در این مطالعه به طور متوسط ۳۲۵ ذره پلاستیک در هر لیتر آب شناسایی شد.
این نانوذرات پلاستیکی اغلب کمتر از پنج میلی متر اندازه دارند و می توانند از راه های مختلف به آب آشامیدنی نفوذ کنند. بیایید بررسی کنیم که میکروپلاستیک چیست، چگونه در آب بسته بندی شده، خطرات سلامتی آنها و چگونه می توانید قرار گرفتن در معرض آن را به حداقل برسانید.
میکروپلاستیک چیست؟
سپیده دولتی کارشناس تغذیه وزارت بهداشت در گفت و گو با خبرنگار حوزه سلامت ایرنا افزود: میکروپلاستیک ها ذرات پلاستیکی با اندازه کمتر از پنج میلی متر هستند که از منابع مختلفی مانند تجزیه زباله های پلاستیکی بزرگتر، فرآیندهای صنعتی و محصولات مراقبت شخصی منشأ می گیرند. نانوپلاستیک ها حتی کوچکتر هستند و اندازه آنها کمتر از ۱۰۰ نانومتر است.
وی اظهار داشت: هر دو نوع ذرات پلاستیکی در محیط فراگیر هستند و راه خود را به اقیانوس ها، رودخانه ها و حتی هوایی که ما تنفس می کنیم باز می کنند. مطالعات اخیر نشان داده‌اند که آب بطری‌شده می‌تواند حاوی میکروپلاستیک‌ها و حتی نانوپلاستیک‌های کوچکتر باشد که به دلیل اندازه کوچک‌شان چالش‌های منحصربه‌فردی را ایجاد می‌کنند.
میکروپلاستیک ها چگونه وارد آب بطری می شوند؟
دولتی با بیان اینکه میکروپلاستیک ها می توانند در چند مرحله از فرآیند تولید وارد آب بطری شوند، گفت: منابع آب طبیعی از جمله چشمه ها و سفره های زیرزمینی به دلیل آلودگی محیطی می توانند به میکروپلاستیک ها آلوده شوند. حذف کامل این ذرات از طریق فرآیندهای تصفیه آب معمولی دشوار است.
وی تصریح کرد: در طی فرآیند بطری‌سازی، میکروپلاستیک‌ها می‌توانند از خود بطری‌ها و درپوش‌های پلاستیکی وارد آب شوند. پلی اتیلن ترفتالات (PET) و سایر پلیمرهای مورد استفاده در تولید بطری می توانند در طول زمان تجزیه شوند، به خصوص زمانی که در معرض نور خورشید و گرما قرار گیرند.
این کارشناس تغذیه ادامه داد: در طول فرآیند بطری، میکروپلاستیک ها را می توان از ماشین آلات و سیستم های فیلتراسیون مورد استفاده معرفی کرد. به عنوان مثال، ذرات پلی آمید، نوعی نایلون، از طریق فیلترهای پلاستیکی مورد استفاده برای تصفیه، آب بطری را آلوده می کنند.
دولتی اضافه کرد: میکروپلاستیک ها همچنین می توانند در حین نگهداری و حمل و نقل وارد آب بطری شوند. جابجایی نامناسب و قرار گرفتن در معرض نوسان دما می تواند باعث تشدید انتشار میکروپلاستیک از بطری در آب شود.
میکروپلاستیک ها می توانند به عنوان حامل مواد شیمیایی سمی مانند بیسفنول A (BPA)، فتالات ها و سایر مواد مضر عمل کنند. این مواد شیمیایی می توانند عملکرد غدد درون ریز را مختل کنند و منجر به مشکلات سلامتی مختلفی مانند ناهنجاری های رشد، تداخل در تولید مثل، خطر بزرگ سرطان و اختلالات عملکرد سیستم ایمنی و عصبی شوند.
وی با اشاره به اینکه مطالعات نشان می‌دهد که میکروپلاستیک‌ها می‌توانند پاسخ‌های التهابی را در بدن القا کنند که به طور بالقوه منجر به شرایطی مانند التهاب دستگاه گوارش و سایر بیماری‌های مرتبط می‌شود، تصریح کرد: نانوپلاستیک ها به دلیل اندازه بسیار کوچک خود می توانند به غشاهای سلولی نفوذ کرده و باعث استرس اکسیداتیو و آسیب سلولی شوند. این می تواند با عملکرد طبیعی سلولی تداخل داشته باشد و ممکن است به بیماری های مزمن کمک کند.
دولتی تاکید کرد: مصرف مداوم میکروپلاستیک ها ممکن است منجر به تجمع زیستی در بدن شود که به طور بالقوه اثرات طولانی مدت سلامتی را تشدید می کند و در صورت تجمع در مقادیر قابل توجهی می توانند باعث آسیب فیزیکی به بافت ها و اندام ها شوند.
این کارشناس وزارت بهداشت با اشاره به اینکه میکرو پلاستیک ها می توانند آلاینده های دیگر از جمله فلزات سنگین و سموم آلی را جذب و انتقال دهند و به طور بالقوه آنها را به بدن انسان وارد کنند، اظهار داشت: به جای بطری های پلاستیکی، آب ذخیره شده در ظروف شیشه ای یا فولادی ضد زنگ را انتخاب کنید. این مواد احتمال کمتری دارد که ذرات مضر را به داخل آب وارد کنند. برای مثال، مطالعات نشان داده‌اند که بطری‌های شیشه‌ای در مقایسه با بطری‌های پلاستیکی، میزان آلودگی میکروپلاستیک کمتری دارند.