صادرات طلای سرخ طی 10 سال اخیر فراز و فرودهای زیادی را با توجه به نوسانات تولید به دلیل خشکسالی گسترده در استانهای تولید کننده داشته، لکن طی این مدت 2 میلیارد و 800 میلیون دلار ارزآوری داشته است.

زعفران یا همان طلای سرخ یکی از محصولات کشاورزی است که تناسب زیادی با اقلیم آب و هوایی ایران دارد به طوری که همواره آمارهای فائو نشان داده که طی 10 سال گذشته 90 تا 95 درصد زعفران تولید شده در جهان در کشورمان تولید و روانه بازارهای جهانی می شود.

بیشتر زعفران تولید شده در کشورمان در استانهای خراسان رضوی، خراسان جنوبی و خراسان شمالی عمل آمده و دیگر استانها از جمله یزد، کرمان و اصفهان نیز سهم اندکی در تولید این محصول دارند.

صادرات 206 میلیون دلاری طلای سرخ 

آمارهای گمرک در یازده ماهه سال 1401 نشان می دهد که 207 تن و 400 کیلوگرم زعفران به ارزش 206 میلیون دلار از کشور صادر شده، این در حالی است که در یازده ماهه 1400 حدود 241 تن و 157 کیلوگرم زعفران به ارزش 132 میلیون و 617 هزار دلار از کشور صادر شده بود. 

بنابراین این آمار نشان دهنده آن است که صادرات زعفران طی یک سال اخیر به لحاظ ارزشی 73 میلیون دلار رشد داشته که برابر با 55 درصد است. 

57 کشور جهان مشتری زعفران ایرانی

 در یازده ماهه سال 1401 زعفران ایرانی به همه قاره های جهان بجز آمریکای جنوبی صادر شده و 57 کشور جهان میزبان زعفران ناب ایرانی بوده اند، به طوری که طی سالهای اخیر همواره امارات، چین و اسپانیا سه مشتری اصلی طلای سرخ ایرانی بوده اند که بیشترین میزان درخواست برای خرید این محصول را از صادرکنندگان کشورمان داشتند.

در این بازه زمانی امارات 72 میلیون دلار، اسپانیایی  44 میلیون دلار، چین 42 میلیون دلار واردات زعفران از ایران داشته اند که این میزان برابر با 158 میلیون دلار است که با توجه به صادرات 206 میلیون دلاری کل زعفران ایرانی می توان گفت این 3 کشور حدود 77 درصد زعفران ایرانی را در جهان خریداری می کنند.

از طرف دیگر باید به این نکته نیز اشاره کرد که شهریور ماه سال گذشته بزرگترین قرارداد تجاری در حوزه زعفران در تاریخ بین ایران و قطر برای انتقال و فرآوری 200 تن از این محصول با ارزش اولیه 300  میلیون دلاری به امضا رسید به طوری که این امر نشان از دیپلماسی قوی اقتصادی دولت سیزدهم و وزارت جهاد کشاورزی است.

با این قرارداد جایگاه کشورمان به عنوان قطب اصلی تولید و عرضه زعفران تثبیت می شود، علاوه بر این اینت قرارداد گام مهمی در جهت نزدیکتر شدن قیمت زعفران ایران به قیمت بازارهای جهانی برداشته خواهد شد.

روند صادرات زعفران در 10 سال گذشته 

آمارهای صادراتی زعفران ایرانی نشان می دهد از سال1391 تاکنون این صنعت دارای ارزآوری حدود 2.8 میلیارد دلاری صنعت زعفران طی 10 سال اخیر است. 

به طوری که بیشترین میزان صادرات و ارزآوری کشورمان در سال 1391 بوده که صادرکنندگان توانستند حدود 140 تن زعفران به ارزش 418 میلیون دلار روانه دیگر کشورها کنند با این حال این روند طی سالهای بعد کاهشی بوده تا جایی که در سالهای 1394، 1399، 1400 به دلیل خشکسالی شدید در کشورمان تولید زعفران با کاهش محسوسی روبرو بود که همین امر اثر خود را بر صادرات این محصول گذاشت./ایانا