صالحی با بیان اینکه ۲۰۰ شرکت دانش بنیان در ایران فعالیت دارد، اظهار کرد: ارزش محصولات آنها حدود ۵۰۰ میلیون دلار است که ضرورت دارد این عدد حداقل به ۲ میلیارد دلار برسد.

دومین رویداد فناوری نوین کشاورزی در سازمان تحقیقات آموزش و ترویج کشاورزی برگزار شد. محورهای رویداد دوم عبارتند از افزودنی‌های زیستی صنایع غذایی، کودها و مهارکننده‌های زیستی و آلی، افزودنی‌های زیستی خوراک دام و طیور، فرآورده‌های با ارزش حاصل از ضایعات و پسماندهای کشاورزی، انتقال و تجاری‌سازی فناوری قابل عرضه انجام پروژه‌های تحقیق و توسعه سفارشی رفع چالش‌ها و ایجاد افق‌های جدید و ایجاد گسترش شبکه زنجیره ارزش.

غلامرضا صالحی، رئیس پژوهشگاه بیوتکنولوژی کشاورزی سازمان تحقیقات آموزش و ترویج کشاورزی در ابتدای نشست گفت: پیش بینی مسائل کشاورزی تا سال ۱۴۳۰ به ویژه با تغییرات اقلیمی یکی از دغدغه‌های کشور است. معضلات زیستی تأثیر زیادی روی کشت و کار دارد.

پیش‌بینی شده تا ۳ دهه آینده حداقل یک درجه به دمای کشاورزی افزوده شود. همچنین ۳۰ درصد از سطح آب‌های در دسترس کاهش پیدا کند در حالی که جمعیت به ۱۰۰ میلیون نفر خواهد رسید که نیاز محصولات کشاورزی حدود ۲۰۰ میلیون تن خواهد بود.

سالانه حدود ۲۵ میلیون تن نهاده‌های فناوری وارد می‌شود که بخش اعظمی از آن مربوط به ذرت و دانه‌های روغنی است.

صالحی با اشاره به ارزش اقتصادی محصولات وارداتی در حوزه نهادهای فناورانه تصریح کرد: ۳ میلیارد دلار هزینه کرد واردات انواع نهاده‌های فناورانه کشاورزی مانند بذرهای هیبرید، دانه‌های روغنی، کودهای شیمیایی و… عدد بزرگی است.

رئیس پژوهشگاه بیوتکنولوژی کشاورزی با تاکید به لزوم توسعه کشاورزی دانش بنیان عنوان کرد: این فناوری شامل اصلاح ژنتیکی مبتنی بر ژنوم و ویرایش ژنی، کشاورزی در فضای بسته، کشاورزی با آب دریا و… از آن جمله است.

ارزش افزوده اقتصادی

صالحی با اشاره به وضعیت بازار بیوتکنولوژی عنوان کرد: وضعیت بازار بیوتکنولوژی حدود ۱۰۰۰ میلیارد دلار است و تا سال ۲۰۳۰ میلادی به حدود ۳ هزا. میلیارد دلار خواهد رسید که ۲۰ درصد آن مربوط به کشاورزی است.
وی با بیان اینکه ۲۰۰ شرکت دانش بنیان در ایران فعالیت دارد، اظهار کرد: ارزش محصولات آنها حدود ۵۰۰ میلیون دلار است که در داخل مصرف می‌شود و ضرورت دارد این عدد به حداقل به ۲ میلیارد دلار برسد و سهمی در بازار جهانی داشته باشیم.

راهبردهای پژوهشگاه بیوتکنولوژی کشاورزی

رئیس پژوهشگاه بیوتکنولوژی کشاورزی سازمان تحقیقات آموزش و ترویج کشاورزی در ادامه سخنان درباره ایفای نقش پررنگ‌تر در رفع چالش‌ها و توسعه زیست فناوری و نانوفناوری کشاورزی، اظهار کرد: طی حدود دو دهه فعالیت پژوهشگاه ۷۰ فناوری قابل تجاری سازی به دست آمده است که بخشی از آنها تا ابتدای سال جاری در قالب ۴۰ قرارداد انتقال فناوری به بخش خصوصی منتقل شده و اثربخشی قابل توجهی در بخش کشاورزی داشته¬اند.

برخی از فناوری‌های راه یافته به عرصه کشاورزی در حدود ۲۰۵ هزار هکتار از اراضی زراعی کشور استفاده شده و سالانه بالغ بر ۱۷۵ میلیون دلار از محل صرفه جویی ارزی با افزایش ارزش افزوده عاید کشاورزی کشور شده است. انتقال فناوری و تولید صنعتی پروبیوتیک های دام، طیور و آبزیان، انتقال فناوری و تولید تجاری کودهای زیستی مبتنی بر تریکودرما، تولید تجاری و سریع بیوکمپوست به عنوان کود آلی از پسماندهای نیشکر، کشت بافت و سالم سازی ارقام نیشکر از طریق کشت بافت، تولید بذر سالم سیب زمینی و تولید تجاری پایه‌های کشت بافتی سیب مالینگ بوده است.

با توجه به وابستگی بخش کشاورزی کشور به واردات برخی از نهاده‌های فناورانه، در راستای تسریع تجاری سازی فناوری‌های مهم که کشور در آن زمینه‌ها مشکل دارد و برای شبکه سازی با بخش خصوصی و معاونت‌های اجرایی، تسریع تجاری سازی فناوری‌های موجود و تشکیل و تکمیل زنجیره‌های ارزش کشاورزی با توسعه ترویج، پژوهشگاه بیوتکنولوژی کشاورزی با همکاری ستاد توسعه اقتصاد دانش‌بنیان غذا و کشاورزی و چندین شرکت حامی دومین رویداد فناوری‌های نوین کشاورزی را در روز ۲۵ مردادماه ۱۴۰۲ در محل نمایشگاه بین¬المللی برگزار می‌کند.

یکی از مهم‌ترین برنامه‌های جاری پژوهشگاه بیوتکنولوژی کشاورزی در جهت تسریع تجاری سازی فناوری‌های خود و شبکه سازی بخش خصوصی در زمینه فناوری‌های نوین کشاورزی، ایجاد مراکز نوآوری با مدیریت بخش خصوصی در داخل پژوهشگاه است. در این راستا دو مرکز نوآوری در سال جاری و احتمالاً اوایل سال آینده در پژوهشگاه راه اندازی خواهد شد که جزئیات آن در آینده‌ای نزدیک اعلام خواهد شد.

صالحی درباره رویداد اول زیست فناورانه عنوان کرد: در سال گذشته اولین رویداد فناوری‌های نوین کشاورزی را با موضوع کشت بافت و بذر در مرداد ۱۴۰۱ در محل نمایشگاه بین¬المللی تهران را با حضور مسئولان بلندپایه، سفرای کشورهای مختلف، مؤسسات تحقیقاتی، انجمن‌های صنفی، شتاب دهنده¬ها و با حضور بیش از ۶۰ شرکت‌های بخش خصوصی برگزار کرد.

با توجه به فعالیت و شبکه¬سازی های قبل از رویداد، در روز رویداد ۱۲ قرارداد انتقال فناوری و پروژه سفارشی با بخش خصوصی و تفاهم نامه همکاری از جمله تفاهم نامه ۸ جانبه تولید هسته‌های اولیه سالم ارقام مختلف میوه، سبزی و صیفی و گیاهان زینتی و تفاهم‌نامه راه‌اندازی شبکه و انجمن شتاب‌دهی فناوری‌های نوین کشاورزی منعقد و رونمایی شد. در ادامه در رویداد دوم نیز از افزودنی‌های زیستی صنایع غذایی، کودها و مهارکننده‌های زیستی و آلی، افزودنی‌های زیستی خوراک دام و طیور، فرآورده‌های با ارزش حاصل از ضایعات و پسماندهای کشاورزی، انتقال و تجاری‌سازی فناوری قابل عرضه انجام پروژه‌های تحقیق و توسعه سفارشی رفع چالش‌ها و ایجاد افق‌های جدید و ایجاد گسترش شبکه زنجیره ارزش رونمایی خواهد شد./مهر