سازمان خواربار و کشاورزی ملل متحد (فائو) به دو سایت ایرانی سیستم کشت زعفران مبتنی بر قنات در گناباد و سیستم تولید انگور در دره جوزان را به عنوان نظام‌های میراث کشاورزی مهم جهانی (جیاس) گواهینامه رسمی اعطا کرد.

مدیرکل سازمان خواربار و کشاورزی ملل متحد، چو دونگیو، 24 سایت جدید جیاس در 12 کشور را معرفی نموده و به اعطای گواهینامه رسمی به نمایندگان این سایت‌ها پرداخت.

این مناطق پیش‌تر در سال 2018 توسط فائو در کشورهای برزیل (1)، چین (4)، اکوادور (2)، ایران (2)، ایتالیا (2)، ژاپن (2)، کره (2)، مکزیک (1)، مراکش (2)، اسپانیا (3)، تایلند (1) و تونس (2) برگزیده شده بودند.

سیستم کشت زعفران مبتنی بر قنات در گناباد و سیستم تولید انگور در دره جوزان به ترتیب در استان‌های خراسان رضوی و همدان ایران واقع شده اند. شایان ذکر است که سیستم آبیاری قنات در کاشان استان اصفهان نیز در سال 2014 ثبت جهانی جیاس شده است.

نظام‌های میراث کشاورزی مهم جهانی، جوامعی هستند که معیشت و امنیت غذایی خود را بر اساس روابط نزدیک با محیط اطراف خود قرار می‌دهند. طی 21 سال گذشته و از زمان شروع برنامه جیاس، فائو بیش از 70 سایت را در 24 کشور برگزیده است.

هر منطقه نامزد جیاس باید دارای پنج معیار تعیین شده توسط یک گروه مشاوره علمی مستقل باشد، از جمله امنیت غذایی و معیشتی، تنوع زیستی کشاورزی، فرهنگ‌های سیستم دانش محلی و سنتی، سیستم‌های ارزشی و سازمان‌های اجتماعی، ویژگی‌های مناظر و مناظر دریایی.

انتظار می رود مناطق برگزیده جیاس نقش خود را در احیای جوامع روستایی و ترویج توسعه پایدار روستایی با اجرای موثر برنامه‌های اقدام خود ایفا کنند. شبکه جیاس اثبات نموده که ضمن جذب شرکای بین المللی و ملی، پروژه‌ها و اقدماتی برای افزایش توجه و پشتیبانی کشاورزان محلی، مدل موثری از همکاری‌های دربرگیرنده‌های سیستم‌های حکمرانی محلی مناسب، است./تسنیم