رییس موسسه تحقیقات پنبه کشور گفت: امسال دو رقم جدید پنبه زودرس معرفی می‌شود که حدود 120 تا 130 روزه از مزرعه جمع‌آوری و برداشت می شود.

قربان قربانی نصر آباد در خصوص وضعیت ارقام زودرس پنبه در کشور عنوان کرد: یکی از اهداف موسسه پنبه کشور این است که ارقام زودرس شناسایی شود و به کشاورزان معرفی شود تا در هزینه‌های کاشت، داشت و برداشت پنبه صرفه‌جویی شود.

موسسه تحقیقات پنبه کشور از سال 76 به صورت رسمی فعالیت خود ر ا آغاز کرد و در آن زمان دو رقم پنبه وجود داشت که دیر رس بود و 6 ماه زمین و کشاورز را درگیر می‌کرد تا محصول به عمل آید.

از همان سال اقدامات مقدماتی انجام شد زیرا یک رقم برای اینکه آزاد شود و به کشاورز معرفی شود، حدود 9 تا 10 سال طول می‌کشد. در حال حاضر 14 رقم تجاری و 2 رقم دیگر نیز امسال نام‌گذاری و به کشاورز معرفی می‌شود. عمدتا این ارقام زودرس و میان رس هستند.

رییس موسسه تحقیقات پنبه کشور با بیان اینکه رقم ساجدی زودرس‌تر از ارقام وارداتی است، گفت: محصول این رقم در طول 120 تا 130 روز پنبه به مرحله برداشت می‌رسد و زمین برای کشت بعدی آزاد می‌شود. هدف اصلی در موسسه این است که با توجه به تغییر اقلیم، شرایط خشکسالی و بحران کم‌آبی ارقام پر بازده معرفی شوند و از لحاظ کیفیت نیز در حد معقول باشند. کشت برای کشاورز به‌صرفه باشد تا بتوانیم در هزینه‌ها نیز صرفه‌جویی عمده‌ای داشته باشیم.

قربانی با بیان اینکه تقریبا اکثر ارقام داخلی در مقایسه با ارقام خارجی از لحاظ زودرس بودن تفاوت خاصی ندارند، تاکید کرد: این موضوع منوط بر این است که مدیریت زراعی رعایت شود. به این معنا که کشت محصول، مبارزه با آفات، استفاده از هورمون‌های تنظیم کننده رشد ، استفاده از کودهای ریز مغذی  به‌موقع انجام شود و در نتیجه پنبه در زمان تعیین شده برسد و به نتیجه مطلوب دستیابی پیدا کنیم.

رییس موسسه تحقیقات پنبه کشور با اشاره به اینکه محصول پنبه با سایر محصولات تفاوت دارد، اضافه کرد: باید محصولی به کشاورزی معرفی شود که افزایش عملکرد و کیفیت مطلوب داشته باشد تا نیازهای صنایع نساجی را برطرف کند.

رییس موسسه تحقیقات پنبه کشور عنوان کرد: در کشت پنبه زودرس میزان 70 تا 75 درصد از بذرهای داخلی استفاده می‌شود و بیش از 40 تا 50 درصد سطح زیر کشت مربوط به ارقام زودرس اعم از ساجدی، خورشید، گلستان، تابان، حکمت و ... است.

در موسسه تحقیقات پنبه با حضور متخصصان به‌نژادی کشور حدود 12 سال تحقیقات انجام شده و دو رقم جدید که امسال معرفی می‌شود، نزدیک به 120 تا 130 روزه از مزرعه جمع‌آوری و برداشت می‌شود.

انتقال اراضی کشت پنبه به مناطق شمالی کشور

وی در تشریح وضعیت صادرات ارقام زودرس پنبه گفت: هنوز در تولید بذر داخلی مقداری کمبود وجود دارد اما برنامه‌ریزی شده تا دو سال آینده به خودکفایی در تولید بذر برسیم، همچنینشرکت‌های تولیدکننده بذر که کار توزیع و تکثیر بذر را انجام می‌دهند، می‌توانند بذر را صادر کنند.

مطلوب است در اکثر نقاط کشور ارقام زودرس کشت شود زیرا در مصرف آب در دو تا سه نوبت صرفه‌جویی می‌شود و هزینه‌های کارگری و نهاده‌های کشاورزی و سم پاشی  نیز کمتر شده و زمین زودتر برداشت می‌شود.

به‌طور میانگین حدود 2 هزار متر مکعب آب صرفه‌جویی می‌شود و اگر سطح زیر کشت کشور را 100 هزار هکتار در نظر بگیریم، حدود 200 میلیون متر مکعب با معرفی این ارقام در مصرف آب صرفه‌جویی می‌شود که به اندازه ذخیره سد کرج است.

یکی از بزرگترین مشکلات کشاورزان، دیر رس بودن ارقام پنبه بوده که این موضوع برطرف شده و عملکرد بسیار مطلوبی دارد اما منوط بر اینکه مدیریت زراعی مطلوب انجام شود، زیرا ممکن است کشاورزی حدود 7 تا 8 تن در هکتار نیز با کشت این ارقام زودرس برداشت کند اما در مقابل کشاورز دیگری حتی 3 تن در هکتار هم برداشت نداشته باشد. بنابراین مدیریت زراعی نقش عمده‌ای در این مسئله دارد.

رییس موسسه تحقیقات پنبه کشور با تاکید بر توسعه کشاورزی مکانیزه برای کاهش هزینه‌ها، گفت: نیاز است کاشت، داشت و برداشت مکانیزه باشد تا تاثیر لازم را داشته باشد و کشت پنبه برای کشاورز به‌صرفه شود.

برای برداشت مطلوب نیاز است برداشت پنبه با کمباین پنبه انجام شود. از سوی وزارت جهاد برنامه‌ریزی شده تا ماشین‌آلات کشاورزی در اختیار شرکت‌ها قرار بگیرد. اگر کمباین بیشتری وارد شود، برداشت مکانیزه انجام می‌شود زیرا یکی از چالش‌های برداشت پنبه، نبود کارگر در فصل برداشت این محصول است.

در فصل برداشت پنبه به دلیل شرایط اقلیمی کارگر برداشت پیدا نمی‌شود و شرکت‌های تولیدکننده بذر پنبه را دیر برداشت می‌کنند. این موضوع باعث می‌شود به بذر سرما بزند، بذر آسیب دیده و قوه نامیه آن پایین بیاید و در نهایت مورد تایید قرار نگیرد.

اگر کشت و برداشت به موقع انجام شود، می‌توانیم در تولید بذر به خود کفایی برسیم و حتی صادرات انجام شود.

در استان‌های گلستان، خراسان رضوی، خراسان جنوبی، خراسان شمالی، اردبیل، فارس، اصفهان، سمنان و تهران پنبه تولید می‌شود.

قیمت پنبه باعث می‌شود روی تمایل کشاورزان برای کاشت محصول اثر می‌گذارد. سیاست وزارت جهادکشاورزی این است که پنبه از مناطق گرم و خشک به سمت مناطق شمالی مثل اردبیل، آذربایجان‌های شرقی و غربی بیاید./ایانا