وزیر جهاد کشاورزی گفت: با راه‌اندازی پنج هزار و ۳۰۰ واحد صنعتی صنایع تبدیلی بخش کشاورزی، ۱۳۵ هزار اشتغالزایی و ۳۰ میلیون تُن ظرفیت جدید فرآوری ایجاد می‌شود که خود یکی از زیرساخت‌های امنیت غذایی کشور به شمار می‌رود.
«محمدعلی نیکبخت» در «نشست مسئولین بسیج دانشجویی پیرامون مسائل اساسی کشور» که با همکاری وزارت جهاد کشاورزی و بسیج دانشجویی در سالن خوشه وزارت جهاد کشاورزی برگزار شد، افزود: نهاده های پایه (بذر، کود و سم) و مواردی که به عنوان پایه در توسعه بخش کشاورزی اهمیت دارد، توسط بخش خصوصی و بخش تحقیقات آموزش و ترویج کشاورزی در دستور کار قرار گرفته است.
وزیر جهاد کشاورزی با تاکید بر اینکه سرمایه گذاری در بخش کشاورزی تاثیر زیادی دارد که یکی از آنها توسعه صنایع تبدیلی و تکمیلی در این بخش است، اظهار داشت: در زنجیره تولید از مزرعه تا سفره و صادرات و بازار شک ندارم مهمترین بخش این زنجیره، حلقه صنایع تبدیلی و تکمیلی کشور است که تاکنون کارهای بزرگی انجام شده است اما این نهضت باید ادامه پیدا کند و سرعت بگیرد تا به تولیدکنندگان خدمت کند.
اکنون بیش از ۱۴ هزار صنایع تبدیلی و تکمیلی بخش کشاورزی در کشور فعال است، هزار و ۵۰۰ واحد صنعتی نیمه فعال و راکد هستند و نزدیک به پنج هزار و ۳۰۰ واحد صنعتی صنایع تبدیلی و تکمیلی غذایی در کشور توسط مردم از ۲۰ تا ۹۰ درصد پیشرفت فیزیکی دارند که ما مسیر را برایشان فراهم کرده ایم.
نیکبخت بر این باور است که اگر این صنایع در بخش کشاورزی فعال شوند، از خام فروشی جلوگیری می شود و ارزش افزوده جدید در مراحل تولید ایجاد می شود که در نهایت موجب خلق ثروت و افزایش صادرات خواهد شد.
وی با بیان اینکه امسال مشکلی در خصوص تولید گوجه فرنگی نداشتیم که تولیدکننده ای از تولیدش گلایه مند باشد، گفت: این مهم مرهون نقش آفرینی صنایع تبدیلی در این بخش است زیرا در مردادماه هزار و ۲۰۰ تن و در شهریورماه هزار و ۸۰۰ تن گوجه فرنگی در کشور تولید شد که پیک تولید این محصول است از این میزان ۷ هزار تن گوجه فرنگی به مصرف تازه خوری کشور و بین ۲.۵ تا ۳ هزار تن از این محصول نیز صادر شده است.
بنابراین از تولید روزانه ۶۰ هزار تن گوجه فرنگی در کشور، ۱۰ هزار تن صرف تازه خوری و صادرات و مابقی یعنی ۵۰ هزار تن وارد صنایع تبدیلی و فرآوری غذا می شود که اگر این صنایع وجود نداشتند، شک نکنید در کشور با بحران جدی روبرو می شدیم.
امسال تولید رب گوجه فرنگی به گونه ای بوده که برای نخستین بار صادرات آن نیز رقمی بی سابقه داشته است.
نیکبخت با تاکید بر اینکه باید از منابع کشور به نحو احسن حداکثر استفاده صورت بگیرد، گفت: با توجه به محدودیت منابع آبی به دنبال توسعه فیزیکی نیستیم اما در صورت استفاده از آب‌های نامتعارف، آب‌های مرزی و پایاب سدها که امروز به عنوان تشتک بخار از آن استفاده می شود، می توانیم توسعه فیزیکی داشته باشیم.
در مابقی مناطق که دارای قنات، منابع آبی، چاه ها، دشت ها و سدها هستند، می توانیم در دیم‌زارها افزایش عملکرد در واحد سطح داشته باشیم تا میزان تولید افزایش یابد به طور مثال این موضوع نه تنها در گندم بلکه در همه حوزه ها در آبزی پروری ماهیان گرمابی و سردابی پرورش، مزارع پرورش میگو یا پرورش ماهی در قفس نیز صدق می کند.
اکنون به طور معمول متوسط برداشت محصول عددی است که با رکورد فاصله داریم اما می توانیم با افزایش بهره وری و کشاورزی دانش بنیان و استفاده از علوم و فنون، تکنولوژی و تجهیزات به روز سطح عملکرد را در واحد سطح افزایش دهیم. امروز اگر عملکرد ما در گندم آبی ۳.۵ تا ۴ تن است آن را باید به رکورد ۱۱ تا ۱۲ تن در هکتار برسانیم تا به خودکفایی برسیم.
وی در بحث باغات درجه دو و سه نیز گفت: اکنون همان منابعی که در باغات درجه یک ما استفاده می شود، در باغات درجه دو و سه با عملکرد پایین استفاده می شود درحالی که باید به سمت افزایش عملکرد گام برداریم. برای تامین غذا و محصول مورد نیاز کشور از همین منابع باید به نحو احسن استفاده شود. شرط لازم و کافی این است که کشاورزی دانش بنیان و افزایش بهره وری داشته باشیم البته در سیاست گذاری که ما انجام دادیم و پیگیر هستیم در حوزه زیرساخت های وزارت جهاد کشاورزی اولویت بندی هایی صورت گرفته است.
با توجه به اهمیت، یکی از این عناوین آبخیزداری و طرح های کوچک تامین آب است که به طور جدی در برنامه هفتم توسعه و بودجه سال ۱۴۰۳ دنبال می کنیم، نزدیک به ۹۰ میلیون هکتار عرصه داریم که می توانیم کارهای آبخیزداری و آبخوان داری و طرح های تامین کوچک تامین آب را انجام دهیم. ۲۰ میلیون هکتار از آن مطالعه شده و قابلیت این را دارد که از فردا شروع به کار کنیم.
ظرفیت اجرایی کشور در حوزه آبخیزداری و آبخوان داری همین امروز نزدیک به ۸ تا ۹ میلیون هکتار در سال است طبق گزارش سازمان منابع طبیعی کشور، ۵ تا ۶ میلیون تومان هزینه تثبیت هر هکتار است که نسبت به همه سازه های آبی ارزان تر است به نحوی که در هر هکتار در شرایط بدبینانه می توانیم نزدیک به یک مترمکعب آب را ذخیره سازی کنیم.
در واقع این اقدام ساده و ارزان قیمت و زود بازده از فرسایش خاک جلوگیری کرده و باعث کنترل سیلاب ها نیز می شود.
به گفته وی، اجرای ۹۰ میلیون هکتار طرح های آبخیزداری باعث ۵۰ میلیارد مترمکعب آب جمع آوری می شود که اگر با سازه های سنگین مثل سد جمع کنیم کار سختی است البته دیگر در کشور جایی نداریم که بخواهیم سد بسازیم.
وی درباره طرح های آب و خاک گفت: اینها مستقیم در افزایش بهره وی و افزایش عملکرد و حداکثر استفاده از آب و صرفه جویی در آن تاثیر دارند که امروز با ایجاد کانال های انتقال آب توانسته ایم ۲۵ تا ۳۰ درصد را پوشش دهیم یا با لوله انتقال آب برسانیم اما مابقی شبکه سنتی است بنابراین هنوز آب فراوانی هدر می رود.
در پایاب سدها کانال های درجه یک و دو زده شده برخی مناطق درجه ۳ و ۴ زده نشده یا برعکس که در این بخش عقب ماندگی تاریخی داریم نزدیک به ۸۰۰ هزار هکتار پایاب سدها زمین هایی داریم که از آب سدها به نحو احسن استفاده نمی کنند ما می توانیم با کمک دانشجویان بسیجی و مردم این مشکلات را حل کنیم.
وزیر جهاد کشاورزی توسعه گلخانه ها را اولویت کشور دانست و گفت: اکنون ۲۶ هزار و ۵۰۰ هکتار گلخانه در کشور داریم که ۳ میلیون و ۳۰۰ هزارتن محصول در آنها تولید می شود.
بیش از ۴ میلیارد گل شاخه بریده داریم بیش از ۳ میلیارد نشا، ۷۵۰ هزار تن صادرات و ۲۵۶ میلیون دلار در سال ارزآوری دارند که برای ۲۷۰ هزارنفر نیز اشتغالزایی مستقیم صورت گرفته است. اکنون برخی از جوانان نخبه ما در این گلخانه ها یا مالک یا شریک یا مسئول فنی هستند.
در این نشست دانشجویان بسیجی دغدغه هایشان را در خصوص بخش کشاورزی و تامین امنیت غذایی با سوالاتی از وزیر جهاد کشاورزی درخصوص تقویت روحیه جهادی وزارت جهاد کشاورزی، پایین بودن عملکرد در گندم، هوشمندسازی نشدن بخش کشاورزی، استفاده از محصولات تراریخته، پایین بودن سطح عملکرد آزمایشگاه های سازمان دامپزشکی، پایین بودن تولیدات واکسن در موسسه واکسن و سرم سازی رازی، پایین بودن صادرات، آمایش سرزمین و خرد شدن اراضی کشاورزی مطرح کردند.
وزیر جهاد کشاورزی درخصوص پایین بودن عملکرد در گندم گفت: قبل از پیروزی انقلاب اسلامی تولید محصولات کشاورزی ۲۵ میلیون تن برای جمعیت ۳۶ میلیون نفری بود اما امروز تولیدات کشاورزی به بیش از ۱۲۵ میلیون تن برای جمعیت ۸۷ میلیون نفری رسیده که ضریب خوداتکایی را به ۸۰ درصد رسانده است.
تلاش داریم میزان تولید گندم کشور از ۴ تن در هکتار به ۱۲ میلیون در هکتار برسد که این امر شدنی است زیرا کشاورزان پیشرو سال هاست که با این رقم گندم تولید می کنند.
نیکبخت درباره محصولات تراریخته گفت: محصولات تراریخته برای ما مانند انرژی هسته ای است و باید در بخش تحقیقات این موضوع را تا پایان دنبال کنیم و هیچ محدودیتی در زمینه تحقیقات و پژوهش این محصولات نداریم اما کشت این محصولات در کشور ممنوع است. محصولات تراریخته به هیچ عنوان نباید از فضای تحقیقاتی خارج شوند.
سالانه حداکثر ۵ درصد از ورود محصولات تراریخته به کشور جلوگیری می شود.
وزیر جهاد کشاورزی درباره صادرات محصولات کشاورزی افزود: هیچ محدودیت تعرفه ای و مقداری برای صادرات محصولات کشاورزی نداریم به طوری که در سال ۱۴۰۱ نزدیک ۴۰ هزارتن تخم مرغ صادر شد و از ابتدای سال تاکنون این میزان به ۱۰۰ هزار تن رسیده و نگاه ما به استمرار صادرات مثبت است.
وی درباره تولید واکسن در کشور گفت: وضعیت خوبی در تولید واکسن کشور داریم به طوری که اکنون ۸۴ درصد واکسن انسانی، ۹۰ د رصد واکسن دامی، ۳۲ درصد واکسن طیور و ۱۰۰ درصد واکسن مارگزیدگی و عقرب گزیدگی در کشور تولید می شود.
اولین واکسن استنشاقی کووید ۱۹ در ایران تولید شده است و زیرساخت واکسن را در کشور داریم در تولید واکسن مشکلی نداریم.
نیکبخت درباره خردشدن اراضی کشاورزی نیز گفت: اقدامات دولت سیزدهم باعث شده که تمامی اراضی کشاورزی دارای سند تک برگ شود، به طوری که در بحث انحصار وراثت اراضی کشاورزی خرد نشود./ایرنا