سرپرست معاونت آب و خاک وزارت جهاد کشاورزی گفت: با توجه به تصویب قانون حفاظت از خاک کشور، اکنون این حوزه نیازمند تقویت اعتبار، نیروی انسانی و تشکیل شورای‌عالی زیر نظر مستقیم رییس جمهوری است تا تصمیم و سیاست‌های کلانی در این بخش اتخاذ شود.
«فریبرز عباسی» روز دوشنبه در نشست خبری خود با تشریح اهم فعالیت‌های زیربنایی و تولیدی طی سال جاری افزود: رویداد روز جهانی خاک در ۶۸ مجمع عمومی سازمان ملل در ۲۰۱۳ مصوب شد و اکنون به صورت مرتب در کشورهای مختلف توسط فائو برگزار می‌شود که در ایران نیز همانند سایر کشورها این رویداد به صورت مستمر و پیوسته توسط معاونت آب و خاک وزارت جهاد کشاورزی برگزار می‌شود و امسال همانند سال‌های قبل و با تاکید مقام عالی وزارت در سطحی بالا و با مشارکت بیشتر بهره‌برداران و دستگاه‌های ذی‌ربط در ۱۴ آذرماه برگزار می‌شود.
۹۵ درصد غذای انسان به طور مستقیم به خاک وابسته است
بر اساس گزارش فائو خاک و تغذیه خاک برای ما مهم است زیرا ۹۵ درصد غذای انسان به طور مستقیم به خاک وابسته است و تا سال ۲۰۵۰ باید ظرفیت تولید غذا در دنیا ۶۰ درصد افزایش پیدا کند.
وی با بیان اینکه بیش از دو میلیارد نفر جمعیت کره زمین از گرسنگی و سوءتغذیه رنج می‌برند اضافه کرد: تقریباً یک‌سوم خاک‌های دنیا یا تخریب شده یا اینکه توان تولیدی آنها به شدت کاهش پیدا کرده است؛ بنابراین باید در حفظ و مدیریت خاک کوشا باشیم.
عباسی با اشاره به اینکه امسال روز جهانی خاک با شعار «خاک سرآغاز غذا» تعیین شده است اظهار داشت: هدف اصلی از برگزاری این رویداد مهم هم‌افزایی و هم‌گرایی مجموع دستگاه‌ها و سازمان‌های مرتبط دولتی و خصوصی، آگاهی و الزام سیاست‌گذاران کلان کشورها برای توجه بیش از پیش به خاک، افزایش و ارتقای سطح آگاهی عمومی اقشار جوامع بشری از موضوع خاک، تغییر نگرش از نهادینه سازی و فرهنگ‌سازی و ارتقای فرهنگ حفظ و مدیریت صحیح خاک است.
راه‌اندازی دفتر، شورای راهبردی و کمیته‌های تخصصی خاک
سرپرست معاونت آب و خاک وزارت جهاد کشاورزی درباره اقداماتی که در این معاونت انجام داده است گفت: قانون حفاظت از خاک در خردادماه سال ۱۳۹۸ توسط مجلس شورای اسلامی تصویب و ابلاغ شده، تا آن زمان ما در تشکیلات معاونت آب و خاک دفتری برای این کار نداشتیم؛ اما به محض تصویب قانون حفاظت از خاک، در مجموعه معاونت آب و خاک تشکیلاتمان را متناسب با این قانون اصلاح کردیم و پیگیر اضافه کردن تشکیلات خاک به این معاونت شدیم که اکنون در دست پیگیری است و به‌زودی ابلاغ رسمی می‌شود.
با وجود اینکه تاکنون در این معاونت تشکیلاتی برای خاک، اعتبار و نیروی انسانی نداشتیم اقدامات خوبی در بخش نرم‌افزاری و حیطه تدوین آیین‌نامه‌ها و دستورالعمل‌ها بوده و از این به بعد نگاه عمیق‌تری به حوزه سخت افزاری حوزه خاک خواهیم داشت.
تشکیل و راه‌اندازی شورای راهبردی خاک یکی از اقدامات مهم این معاونت بود که با حضور نمایندگان معاونت‌های مختلف وزارت جهاد کشاورزی برای سیاست‌گذاری برخی مسائل در حوزه خاک تشکیل شده و در ۲ تا ۳ سال گذشته جلسات این شورا برگزار شده است.
راه‌اندازی کمیته‌های تخصصی در خصوص خاک مانند کمیته تعیین ارزش اقتصادی خاک، کمیته سلامت و امنیت خاک و سایر کمیته‌هایی که در حوزه خاک ضرورت داشته تشکیل شده است.
تهیه نقشه‌های مدیریت پذیر خاک در ۱۳ استان کشور
تهیه نقشه‌های مدیریت پذیر خاک به صورت پایلوت در ۱۳ استان کشور انجام شده، این نقشه‌ها برای تعیین الگوی کشت بهینه خاک مورد استفاده قرار می‌گیرند که باید در سایر استان‌ها و اراضی بزرگ کشور ادامه پیدا کند و تداوم یابد.
قانون حفاظت از خاک که از خردادماه ۹۸ ابلاغ شده متعاقب آن بایستی یکسری آیین‌نامه‌ها و دستورالعمل‌ها تهیه می‌شد که یکی از مهم‌ترین آنها آیین‌نامه اجرایی حفاظت از خاک بوده که در بیش از ۲ سال گذشته به صورت مرتب توسط معاونت آب و خاک در کمیسیون‌های مختلف هیات دولت روی آن کار شده و اکنون آیین‌نامه اجرایی قانون حفاظت از خاک تدوین شده و مراحل پایانی تصویب را در کمیسیون‌های دولت می‌گذراند تا ابلاغ شود.
در همین راستا تدوین و تصویب خط مشی‌ها و سیاست‌های خاک کشور که به استناد یکی از همین مواد قانون حفاظت از خاک تدوین و با همکاری سایر دستگاه‌ها و توسط هیات دولت مصوب و ابلاغ شده است
عباسی برگزاری مستمر روز جهانی خاک در ۵ و ۶ سال گذشته را یکی دیگر از اقدامات این معاونت برشمرد و افزود: تهیه نقشه‌های پهنه‌بندی شوری خاک توسط موسسات تحقیقاتی یکی دیگر از اقدامات این معاونت بوده است که به‌زودی در یک مراسمی رونمایی می‌شود.
خلأ ضوابط و دستورالعمل‌ها در حوزه خاک کشور
سرپرست معاونت آب و خاک وزارت جهاد کشاورزی به خلا ضوابط و دستورالعمل‌ها در حوزه خاک کشور اشاره کرد و گفت: تهیه و تدوین دستورالعمل‌ها و ضوابط و معیارها هم یکی از برنامه‌های این معاونت است که شروع شده و هنوز ادامه دارد ما با خلا قانونی بیش از ۱۰ و ۱۱ مورد ضوابط و دستورالعمل در بخش خاک کشور روبرو هستیم که تلاش داریم با کمک بخش خصوصی، انجمن‌ها و دستگاه‌های علمی و تحقیقاتی کشور آنها را تدوین کنیم.
پیش بینی می‌شود تا یک سال آینده بیش از ۱۱ مورد دستورالعمل و ضوابط مورد نیاز حوزه خاک را بتوانیم تدوین کنیم که بخشی از آن در هیات دولت، بخشی در سازمان برنامه و بودجه و بخشی در سازمان استاندارد تصویب و ابلاغ می‌شود.
حوزه خاک کشور به مطالعات جامع خاک‌شناسی و تهیه نقشه‌های یک ۲۵ هزار، یک ۱۰ هزار نیازمند است که در دست پیگیری است.
وی با بیان اینکه توسعه همکاری‌هایی بین‌المللی با سازمان جهانی فائو نیز از دیگر اقدامات این معاونت است تصریح کرد: برنامه جامع افزایش ماده آلی خاک یکی دیگر از اولویت‌های این معاونت است که دنبال خواهد شد که در این راستا برای تحقق برنامه‌ها الزامات و نیازهایی داریم که این نیازها یکی تشکیلات خاک است که به‌زودی راه‌اندازی می‌شود و به کارها سرعت می‌دهد.
در بحث نیروی انسانی در حوزه خاک ضعف و کمبود داریم و پیگیری می‌کنیم که امیدواریم دستگاه‌های ذی‌ربط به ما کمک کنند تا این مهم را در ستاد، استان‌ها و سازمان‌های جهاد کشاورزی تقویت کنیم.
در بحث اعتبارات، تاکنون اعتباری برای حوزه خاک کشور در این معاونت نداشتیم و اقداماتی که تاکنون دنبال شده از لابه‌لای اعتبارات و موافقت‌نامه‌های دیگر تامین شده است که این اعتبارات کافی نیست و باید به طور قطع اعتبارات حوزه خاک تقویت شود.
عباسی یکی دیگر از نیازها و خلاهای حوزه خاک کشور را شورای‌عالی خاک دانست و افزود: باید همانند شورای‌عالی آب، شورای‌عالی استاندارد و شورای‌عالی سلامت که با مسئولیت مستقیم رییس جمهوری در سطح کلان تصمیم‌گیری و سیاست‌گذاری می‌شود، شورای‌عالی خاک نیز ایجاد شود./ایرنا