وزارت جهاد کشاورزی توزیع و بهره‌برداری از آب برای تولید محصولات کشاورزی را بر عهده دارد و وزارت نیرو متولی تأمین و تحویل آب به صورت حجمی برای بخش کشاورزی کشور است.
صفدر نیازی شهرکی، معاون آب و خاک وزارت جهاد کشاورزی در برنامه تلویزیونی به بررسی تأخیر در اجرای مواد قانونی تحویل حجمی آب به بخش کشاورزی پرداخت و گفت: تحویل حجمی آب به این معنی است که متولی تأمین آب در زمان و مکان مشخص، آب را به صورت حجمی تحویل بهره‌بردار دهد.
وی با بیان اینکه شرط الگوی کشت برای تحویل حجمی آب صرفاً برای حجم مصرفی است، افزود: مکان تحویل حجمی آب ربطی به الگوی کشت ندارد، الگوی کشت به معنی این است که چه محصولی را چگونه و در کجا تولید کنیم.
الگوی کشت با توجه به اسناد بالادستی برای محصولات راهبردی با توجه به نیاز کشور تعیین می‌شود، این امر نیز به حجم تحویلی آب برمی‌گردد، که در این راستا تسریع در تحویل حجمی آب توسط وزارت نیرو لازم است.
مکان تحویل آب مؤلفه اصلی تحویل حجمی آب است که باید توسط وزارت نیرو و همکاری وزارت جهاد کشاورزی مشخص شود کما اینکه بر اساس قوانین بالادستی وزارت نیرو متولی تأمین و تحویل آب است.
وزارت جهاد کشاورزی مصرف کننده آب است و مشخصاً چه بر اساس قانون تشکیل وزارت نیرو و چه بر اساس قوانین وزارت جهاد کشاورزی، تأمین و انتقال آب توسط وزارت نیرو صورت می‌گیرد و توزیع و بحث بهره‌برداری از آب که تولید محصولات کشاورزی را در پی دارد، بر عهده وزارت جهاد کشاورزی است.
معاون آب و خاک وزارت جهاد کشاورزی با بیان اینکه ۵۶ درصد آب کشاورزی از چاه‌های زیرزمینی تأمین می‌شود که تهدیدی برای منابع آبی کشور است، گفت: تعداد حلقه چاه مشخص است، لذا باید دستگاه‌های اندازه‌گیری آب بر روی آن چاه‌ها نصب شود.
بر اساس آمار در ۱۰ تا ۱۵ سال گذشته، بر روی ۸۵ هزار از حدود ۵۵۰ هزار حلقه چاه دستگاه‌های سنجنده نصب است که بخشی از آنها هم قدیمی شده که باید سیستم‌های جدید و هوشمند در این چاه‌ها نصب شود.
حدود سه میلیون هکتار از ۸.۵ میلیون هکتار اراضی کشور، توسط شبکه‌ها آبیاری می‌شود، در این راستا ۱۳۰ هزار نقطه برای تحویل حجمی آب تعیین شده که تاکنون فقط در ۳ درصد از آنها تحویل حجمی اعمال شده و مابقی احتمالاً در دست مطالعه همکاران وزارت نیرو است که باید مورد بررسی و اقدام قرار گیرد.
اینکه گفته می‌شود ۹۲ درصد آب در بخش کشاورزی مصرف می‌شود مورد قبول نیست، زیرا ۴ مصرف کننده آب (کشاورزی، صنعت، محیط زیست و شرب) در کل کشور وجود دارد، از آنجایی که میزان مصرف مشخصاً با حجم معلوم می‌شود، باید مصارف همه بخش‌ها به حجم مشخص شود، آنگاه می‌توان میزان مصرف هر بخش را تعیین کرد.
وزارت نیرو به عنوان متولی تأمین آب مسؤول نصب دستگاه‌های تعیین حجم است و بقیه دستگاه‌ها در این خصوص همکاری می‌کنند، وزارت جهاد کشاورزی چه بابت نظام‌های بهره‌برداری و چه برای الگوی کشت و سایر موارد که در تحویل حجمی آب مورد نیاز است، کمک‌رسان وزارت نیرو خواهد بود.
در بحث آبخوان‌ها نیز حجم آب باید محاسبه شود، زیرا در آبخوانی که مثلاً ۱۰ هزار حلقه چاه وجود دارد باید مشخص شود که چه وقت مصرف مازاد داریم و توسط چه افرادی مصرف انجام می‌شود.
تحویل آب حجمی به بخش کشاورزی که از برنامه دوم مطرح شده و تا سال ۸۹ هم در قانون افزایش بهره‌وری بخش کشاورزی بر آن تاکید شده است که تاکنون در کمتر از ۳ درصد سدهای کشور و کمتر از ۲۰ درصد چاه‌های کشاورزی عملیاتی شده است./مهر