بزرگترین تصفیه‌خانه فاضلاب ایران در شهرری در جنوب پایتخت واقع شده که با اجرایی شدن ۶ فاز در آستانه تکمیل ۲ فاز پایانی در دولت سیزدهم قرار دارد .
براساس طرح جامع فاضلاب تهران، کل فاضلاب این شهر پس از جمع آوری باید در ۲۰ واحدتصفیه خانه به صورت متمرکز و غیرمتمرکز مورد تصفیه و پالایش قرار گیرد.
پس از انجام مطالعات و بررسی های علمی، موقعیت این ۲۰ واحد تصفیه خانه در هفت نقطه مختلف تهران در نظر گرفته شد و براین اساس پنج تصفیه‌خانه در اطراف پایتخت، یک تصفیه‌خانه در مرکز و تصفیه‌خانه شهرک غرب در شمال غرب ارتقای ظرفیت می یابد.
تصفیه خانه فاضلاب جنوب تهران بی شک مهمترین و بزرگترین تصفیه خانه در ایران است که تکمیل ۲ فاز پایانی آن در دولت سیزدهم در حال انجام است؛ این طرح بزرگ ملی ۱۷ منطقه از ۲۲ منطقه شهرداری تهران با جمعیتی بالغ بر چهار میلیون و ۲۰۰ هزار نفر را تحت پوشش خود قرار خواهد داد.
بنابرگفته متولیان امر، با بهره‌برداری کامل تصفیه خانه فاضلاب جنوب تهران سالانه ۸۴ میلیون مترمکعب به ظرفیت تولید پساب استان تهران اضافه می شود و از این مهم برای استفاده در بخش کشاورزی و صنعت استفاده خواهد شد.
در حال حاضر به طور متوسط میزان فاضلاب تولیدی در حدود ۶۷۵ هزار متر مکعب در شبانه روز است و این ۶ واحد در سال توان تولید بیش از۲۴۰ میلیون مترمکعب پساب را دارند.
این پساب می‌تواند آب مورد نیاز کشاورزی دشت‌های پایین دست تهران را که هم اکنون یا آب ندارند یا با آب سطحی و یا فاضلاب خام آبیاری می‌شوند، تامین کند.
بدنیست بدانیم تکمیل فاز ۷ و ۸ تصفیه خانه جنوب تهران از مصوبات سفر رئیس جمهور به شهرری است که ۲۰۰۰ میلیارد تومان اعتبار برای آن در نظر گرفته شده است.
آیت الله دکتر سید ابراهیم رئیسی بهمن ۱۴۰۱ در راس هیاتی از دولتمردان به دیار قبله تهران آمد و در جریان بازدید از مراحل تکمیل این طرح قرار گرفت.
رئیس جمهور معاون اجرایی خود و استاندار تهران را به تسریع در تامین و تخصیص بودجه این طرح با مشارکت دادن بخش خصوصی و همچنین منابع داخلی مکلف کرد.
آیت الله دکتر سید ابراهیم رئیسی همچنین با تعدادی از کارگران این طرح به صورت چهره به چهره به گفت و گو پرداخت و وضعیت کاری و معیشتی آنها را جویا شد و بر پرداخت به موقع حقوق و معوقات آنها تاکید کرد.
پس از این سفر رئیس جمهور روند تکمیل این تصفیه خانه در ۲ فاز نهایی سرعت گرفته و امید آن است که با تامین منابع ۲ همتی (هزار میلیاردی) برای تکمیل این طرح، شاهد برداشتن این ۲ قدم و افتتاح آن در سال جدید باشیم.
نحوه تامین ۲ هزار میلیارد برای تکمیل این طرح
همانطور که پیشتر اعلام شد برای تکمیل فازهای ۷ و ۸ طرح تصفیه خانه فاضلاب جنوب تهران ۲ هزار میلیارد تومان اعتبار لازم است اما این اعتبار از کدام بخش ها تامین خواهد شد؟
عباسعلی مصرزاده مدیرعامل شرکت فاضلاب تهران چندی پیش در گفت و گو با رسانه ها در این باره اعلام کرد: ۲۰۰ میلیارد تومان از محل منابع عمومی، ۸۰۰ میلیارد تومان از محل ماده ۵۶ و یکهزار میلیارد تومان از محل تهاتر نفت برای تکمیل این طرح درنظر گرفته شده است.
وی این راه هم گفت که در بخش ماده ۵۶، موافقت بانک ملت گرفته شده و به زودی اعتبار این بخش تامین می‌شود اما تامین اعتبار از محل منابع عمومی و تهاتر نفت تاکنون تخصیص داده نشده است.
شرکت فاضلاب متعهد است بخش مایع واحدهای ۷ و ۸ تصفیه‌خانه را تا پایان سال ۱۴۰۲ به بهره‌برداری برساند.
به گفته او، با بهره‌برداری از این واحدها، ۸۴ میلیون مترمکعب در سال به ظرفیت تولید پساب تصفیه‌خانه‌های شهر تهران افزوده می‌شود و البته تاکنون ۲.۵ میلیارد مترمکعب پساب تولیدی واحدهای یک تا ۶ تصفیه‌خانه فاضلاب جنوب که در مدار بهره‌برداری قرارگرفته، در اختیار بخش کشاورزی قرارگرفته است.
تصفیه‌خانه فاضلاب جنوب تهران تنها تصفیه‌خانه‌ای است که از گاز حاصل از فرآیند تصفیه فاضلاب شهری برق تولید می‌کند.
از ابتدای بهره‌برداری این تصفیه‌خانه تاکنون ۱۴۰ هزار مگاوات برق در این تصفیه‌خانه تولید و بخشی از آن به شبکه توزیع برق متصل شده‌است.
مدیرعامل شرکت فاضلاب تهران با اشاره به ضرورت احداث تصفیه‌خانه‌های غیرمتمرکز در پایتخت، خاطرنشان کرد: عمده این تصفیه‌خانه‌ها به دلیل معارض ملکی و تاسیساتی احداث نشده است و بخش عمده فاضلاب شهر تهران به تصفیه‌خانه جنوب هدایت می‌شود؛ در صورت اجرایی نشدن تصفیه‌خانه‌های سطح شهر تهران و هدایت کل فاضلاب به جنوب تهران پدیده فرونشست تهدید جدی برای شهر محسوب می‌شود.
بنابر آنچه که گفته شد و اهمیت بهره برداری از فازهای ۷ و ۸ تصفیه خانه فاضلاب جنوب تهران و از سوی دیگر دستور اکید رئیس جمهور برای تکمیل ۲ فاز پایانی این طرح، متولیان باید اهتمام بیشتری در عملی شدن این طرح ملی داشته باشند./ایرنا