تیروئید غده کوچکی شبیه پروانه است که در جلوی گردن، روی نای و پایینتر از غضروف تیرویید قراردارد و بزرگترین غده درونریز بدن بشمار میرود. غده تیرویید دو لوب (راست و چپ) و یک قسمت میانی دارد.
به گزارش آب و غذا به نقل از دفتر آموزش و ارتقای سلامت وزارت بهداشت ، تیروئید در افزایش سوخت و ساز بدن، تکامل سیستم مغزی عصبی و همچنین رشد و نمو نقش اساسی دارد. اثرات هورمون تیروئید (تیروکسین) در رشد و تکامل مغز و رشد و نمو و عملکرد تعداد دیگری از غدد درونریز بسیار مهم و ضروری است. اگر به هر علتی هورمون تیروئید در بدن تولید نشود، یا تولید آن کم باشد، بیماری کمکاری تیروئید بهوجود میآید و عوارض مختلفی در بدن هویدا میشود که این عوارض در سنین مختلف متفاوت هستند.
اختلالات غده تیروئید بسیار رایج هستند و کارشناسان معتقدند ۳۰ درصد زنان در طول عمر خود این اختلالات را تجربه میکنند. در کنار مشکلات خود ایمنی، عوامل مختلف در شیوه زندگی مانند استرس یا رژیم غذایی نیز میتواند در بروز اختلالات تیروئید نقش بازی کند.
پرکاری تیروئید با از دست دادن سریع وزن، ضربان قلب غیر معمول سریع و اضطراب، خود را نشان میدهد؛ در حالی که کم کاری تیروئید میتواند با یبوست، افزایش وزن، خستگی شدید و ... ظاهر شود.
اگر مشکل تیروئید دارید باید با پزشک خود درباره گزینههای درمانی بالقوه مشورت کنید؛ اما، علاوه بر روشهای درمانی، ایجاد تغییراتی در شیوه زندگی میتواند به حفظ سلامت تیروئید کمک کند.
چهار اقدام برای کمک به سلامت تیروئید شامل موارد زیر است:
_ از رژیم غذایی مدیترانهای پیروی کنید: مهمترین اقدام برای حفظ سلامت تیروئید یک رژیم غذایی متعادل است. هنگامی که مخاط روده ملتهب میشود، میتواند منجر به واکنش سیستم ایمنی بدن شود. این روند در توسعه بیماری تیروئید نقش ایفا میکند. برای کمک به کاهش التهاب، توصیه بر اتخاذ رژیم غذایی مدیترانهای است. هدف این رژیم چهار تا پنج وعده از سبزیجات، سه تا چهار وعده میوه در روز، همراه با مقادیر زیادی از پروتئینهای بدون چربی و ماهیهای چرب مانند قزل آلا است. روغن زیتون، روغن آفتابگردان، روغن نارگیل، مغزها، کره مغزها و آووکادو در این رژیم نقش پررنگ دارند.
_ از غذاهای فرآوری شده پرهیز کنید: این غذاها حاوی شکر و مواد نگهدارنده، رنگهای مصنوعی، چربیهای ترانس و یا جایگزینهای چربی و شکر هستند. غذاهای فرآوری شده میتواند منجر به التهاب روده و شعلهور شدن بیماریهای خود ایمنی شود.
_ کلم خام نخورید: سبزیجاتی مانند کلم پیچ، گل کلم، کلم بروکسل و ... ممکن است مواد مغذی خوب مانند ویتامین ث و فولات داشته باشند، اما خوردن خام آنها در مقادیر زیاد منجر به ایجاد مشکلات تیروئید میشود. کلم نپخته حاوی مواد شیمیایی طبیعی به نام "goitrogens" است که میتواند با سنتز هورمون تیروئید تداخل داشته باشد. دوستداران کلم باید این سبزی را به صورت پخته مصرف کنند و یا آن را بخار پز کنند؛ بنابراین این افراد هنوز هم میتوانند کلم را به عنوان یک آنتی اکسیدان ارزشمند و ضد سرطان مصرف کنند.
_ ید کافی دریافت کنید: احتمالا شنیدهاید که ارتباط قوی بین سلامت تیروئید و مصرف ید وجود دارد. ید برای سنتز هورمون تیروئید ضروری است. در سراسر جهان کمبود ید یکی از علل کم کاری غده تیروئید است. این کمبود در کشورهای توسعه یافته به علت مصرف نمکهای ید دار و غنی کردن لبنیات و نان با ید، کم است. مصرف بیش از حد ید البته با پرکاری تیروئید در افراد مستعد همراه است؛ بنابراین مصرف مکملهای ید بدون مشورت با پزشک درست نیست.
از سوی دیگر شما میتوانید با پزشک خود در مورد مصرف سلنیوم و ویتامین D نیز مشورت کنید. هر دو این مواد به بهبود سلامت تیروئید کمک میکنند. علاوه بر این کمبود شدید ویتامین D با بیماریهای خود ایمنی ارتباط دارد و پزشک ممکن است برای جبران آن اقدام به تجویز مکملهای این ویتامین کند.